આ સમયે સમગ્ર સમુદ્ર પ્લાસ્ટિકથી ભરેલો છે. માનવીએ જે ઝડપે તેનું શોષણ કર્યું છે તે શરમજનક છે. પૃથ્વીએ પાણી, જમીન, હવા, વૃક્ષો, ખોરાક… બધું જ માનવીને ખીલવા માટે આપ્યું, પણ માનવીએ બદલામાં પૃથ્વીને માત્ર કચરો, ગનપાવડર, પ્રદૂષણ અને એટલું પ્લાસ્ટિક આપ્યું કે હજારો વર્ષો સુધી તે જ્યાં જાય ત્યાં જઈ શકે. સ્થળને મૃત બનાવો. જમીનની સાથે સમુદ્ર પણ આનાથી અછૂત નથી. સાયન્સ એલર્ટના રિપોર્ટ અનુસાર દર વર્ષે 12 મિલિયન મેટ્રિક ટન પ્લાસ્ટિક માણસો દ્વારા સમુદ્રમાં ફેંકવામાં આવે છે. આ પ્લાસ્ટિક માત્ર માછલીઓને જ મારી રહ્યું નથી, પરંતુ ધીમે ધીમે સમગ્ર સમુદ્રને ગળી રહ્યું છે.
રિપોર્ટ શું કહે છે?
પર્યાવરણ સુરક્ષા એજન્સીના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ દર વર્ષે 8 થી 12 મેટ્રિક ટન પ્લાસ્ટિક દરિયામાં ફેંકવામાં આવે છે. તે જ સમયે, વિશ્વભરના મહાસાગરોની સપાટી પર પ્લાસ્ટિકના 15 થી 51 ટ્રિલિયન ટુકડાઓ તરતા છે. આ રિપોર્ટ અનુસાર, દરેક ચોરસ માઈલમાં પ્લાસ્ટિકના 46000 ટુકડા તરે છે. કેલિફોર્નિયા અને હવાઈની વચ્ચે આવેલા સમુદ્રમાં બે જગ્યાઓ છે જ્યાં મહત્તમ કચરો એકઠો થાય છે.
400 ડેડ ઝોન બની ગયા છે
ડેડ ઝોન એ એવી જગ્યાઓ છે જ્યાં પાણીમાં ઓક્સિજનનું પ્રમાણ કાં તો બહુ ઓછું હોય છે અથવા બિલકુલ નથી. વિજ્ઞાનની ભાષામાં કેટલાક લોકો તેને હાઈપોક્સિક ઝોન પણ કહે છે. હાલમાં વિશ્વમાં આવા 400 ઝોનની રચના કરવામાં આવી છે. અહીં માછલીઓને શ્વાસ લેવો મુશ્કેલ બની રહ્યો છે અને તેઓ આ ઝોનમાં ફસાઈને મરી રહ્યા છે. તેનું કારણ સમુદ્ર પર તરતું લાખો ટન પ્લાસ્ટિક છે, જે દરિયાની સપાટી પર એટલી તીવ્રતાથી ફેલાય છે કે સૂર્યપ્રકાશ પણ પાણીની નીચે પ્રવેશી શકતો નથી.
કયા દેશો સૌથી વધુ પ્લાસ્ટિક સમુદ્રમાં ફેંકી રહ્યા છે?
Science.org ના રિપોર્ટ અનુસાર, સમુદ્રમાં પ્લાસ્ટિક ફેંકનાર નંબર વન દેશ ફિલિપાઈન્સ છે, જે 356,371 મેટ્રિક ટન પ્લાસ્ટિક કચરો સમુદ્રમાં ફેંકે છે. જ્યારે ભારત બીજા નંબરે છે જે દર વર્ષે 126,513 મેટ્રિક ટન પ્લાસ્ટિક કચરો દરિયામાં ફેંકે છે. આ મામલામાં મલેશિયા ત્રીજા નંબરે અને ચીન ચોથા નંબરે છે. જ્યારે ઇન્ડોનેશિયા પાંચમા ક્રમે છે, જે દર વર્ષે 56,333 મેટ્રિક ટન પ્લાસ્ટિક કચરો દરિયામાં ફેંકે છે.
મોટા ભાગનો કચરો સમુદ્રમાં કેવી રીતે જાય છે?
સમુદ્રનો મોટાભાગનો કચરો વિશ્વની નદીઓ મારફતે પહોંચે છે. સાયન્સ એલર્ટ પર પ્રકાશિત એક રિપોર્ટ અનુસાર, દર વર્ષે સમુદ્રમાં પ્રવેશતા પ્લાસ્ટિક સહિત તમામ કચરોમાંથી 88 થી 95 ટકા વિશ્વભરની 10 નદીઓમાંથી આવે છે. આમાં આફ્રિકાની નાઇલ અને નાઇજર નદીઓ છે. જ્યારે બાકીની 8 નદીઓ એશિયાની છે.