દક્ષિણ આફ્રિકાની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી વિદેશ મંત્રીઓની પ્રથમ બેઠકમાં હાજરી આપતા G20 પ્રતિનિધિઓએ શુક્રવારે એક મોટી જાહેરાત કરી. G-20 ના પ્રતિનિધિઓએ યુએનમાં સુધારાની તાત્કાલિક જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે, જેમાં યુએન સુરક્ષા પરિષદમાં ફેરફારોનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહેલા મુખ્ય મહાનુભાવોમાં વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર, તેમના રશિયન સમકક્ષ સેરગેઈ લવરોવ અને ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીનો સમાવેશ થાય છે.
તમને જણાવી દઈએ કે દક્ષિણ આફ્રિકાના આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો અને સહકાર મંત્રી રોનાલ્ડ લામોલાએ અહીં બે દિવસીય બેઠકના સમાપન પર કહ્યું હતું કે, “(G20) સંયુક્ત રાષ્ટ્રને હેતુ માટે યોગ્ય અને વર્તમાન આંતરરાષ્ટ્રીય વાસ્તવિકતા સાથે સુસંગત બનાવવા માટે તેમાં સુધારાની જરૂરિયાતને સમર્થન આપે છે.” આમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદનો પણ સમાવેશ થાય છે. તેમણે અગાઉ કહ્યું હતું કે દક્ષિણ આફ્રિકા માને છે કે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર શાંતિ અને સુરક્ષા જાળવવા માટે યોગ્ય મંચ છે, જેને વૈશ્વિક શાસનની અન્ય સંસ્થાઓ દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું છે.
વૈશ્વિક શાસન પ્રણાલીઓમાં સુધારાની માંગ
લામોલાએ વૈશ્વિક શાસન પ્રણાલીઓમાં સુધારાની વ્યાપક જરૂરિયાત પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો. “(અમે) આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય સ્થાપત્ય, બહુપક્ષીય વેપાર પ્રણાલી અને બહુપક્ષીય વિકાસ બેંકો સહિત વૈશ્વિક શાસનની આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રણાલીઓમાં સુધારાની જરૂરિયાતને સમર્થન આપીએ છીએ,” તેમણે કહ્યું. પોતાના ઉદ્ઘાટન સંબોધનમાં, રામોલાએ G20 પ્રતિનિધિઓને ભૂ-રાજકીય મુદ્દાઓને સંબોધવા માટે દક્ષિણ આફ્રિકાના પ્રસ્તાવિત અભિગમને સમર્થન આપવા વિનંતી કરી. તેમણે ભાર મૂક્યો કે શાંતિ અને માનવ વિકાસ માટે સર્વસંમતિ આધારિત વ્યૂહરચનાઓ વિકસાવવા માટે શેરપા, વિદેશ પ્રધાનો અને નેતાઓના સ્તરે આવા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થવી જોઈએ. રામોલાએ કહ્યું, “આ રીતે, કાર્યકારી જૂથોમાં ભૂ-રાજકીય મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે નહીં, જેથી આ બેઠકો ફક્ત તકનીકી ચર્ચાઓ પર કેન્દ્રિત રહેશે.
વૈશ્વિક સંઘર્ષો પર ચિંતા વ્યક્ત કરી
“અમે ફક્ત એક જ સંઘર્ષની પરિસ્થિતિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને અન્યને બાકાત રાખવા સામે પણ ચેતવણી આપવા માંગીએ છીએ, જેમ કે તાજેતરના સમયમાં, ખાસ કરીને આફ્રિકન ખંડમાં વલણ રહ્યું છે,” લામોલાએ કહ્યું. G20 એ ભૂ-રાજકીય ચર્ચાઓનું સંચાલન કરવાના દક્ષિણ આફ્રિકાના પ્રસ્તાવને સમર્થન આપ્યું. આ બેઠકમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્રના ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો (SDGs) પ્રાપ્ત કરવામાં ધીમી પ્રગતિ અંગે પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. “(G20 દેશો) એ UN એજન્ડા 2030 ના SDG લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવામાં ધીમી પ્રગતિ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી,” લામોલાએ જણાવ્યું. આ માટે, બેઠકમાં પ્રયાસોને વેગ આપવા માટે તાત્કાલિક પગલાં લેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો અને (આ બેઠકની) થીમ – એકતા, સમાનતા અને ટકાઉપણું અનુસાર, SDGs પ્રત્યે G20 ની મજબૂત પ્રતિબદ્ધતાને પુનઃપુષ્ટિ આપવામાં આવી.” ચાલુ વૈશ્વિક સંઘર્ષો ચર્ચાનું બીજું કેન્દ્રબિંદુ હતા.
બધા દેશોએ યુએન ચાર્ટરનું પાલન કરવું જોઈએ
“આ સંઘર્ષો આર્થિક વિકાસ અને ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યોની સિદ્ધિ માટે હાનિકારક છે,” લામોલાએ કહ્યું. કેટલાક સહભાગીઓએ શિક્ષણ અને આરોગ્ય પર યુદ્ધોની અસરને મુખ્ય ચિંતા તરીકે પ્રકાશિત કરી. સંઘર્ષ નિવારણ અને શાંતિ નિર્માણમાં ટકાઉ રોકાણને પ્રાથમિકતા તરીકે પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે G20 મંત્રીઓએ પુનરોચ્ચાર કર્યો કે બધા રાજ્યોએ યુએન ચાર્ટરના સિદ્ધાંતોનું પાલન કરવું જોઈએ. “સંઘર્ષના તમામ પક્ષોએ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાની જોગવાઈઓનું પાલન કરવું જોઈએ, જેમાં આંતરરાષ્ટ્રીય માનવતાવાદી કાયદો અને આંતરરાષ્ટ્રીય માનવ અધિકાર કાયદાનો સમાવેશ થાય છે,” લામોલાએ કહ્યું. આ સિદ્ધાંતોના આધારે, અમે યુક્રેન, પેલેસ્ટાઇન, સુદાન, ડેમોક્રેટિક રિપબ્લિક ઓફ કોંગો અને વિશ્વભરના અન્ય મુખ્ય સંઘર્ષોમાં ન્યાય તરફના તમામ પ્રયાસોને સમર્થન આપવા સંમત થયા.
વ્યાપક ભૂરાજકીય વિભાગોની માન્યતા
આ બેઠકમાં અવિશ્વાસના વાતાવરણને પ્રોત્સાહન આપનારા ભૂ-રાજકીય વિભાજનને પણ માન્યતા આપવામાં આવી હતી. લામોલાએ જણાવ્યું હતું કે દક્ષિણ આફ્રિકા ફોરમના કાર્યને આગળ વધારવા માટે તમામ G20 સભ્યો સાથે કામ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે અને તેના પ્રમુખપદ દરમિયાન જૂથની એકતા જાળવી રાખીને સેતુ ભૂમિકા ભજવશે. દક્ષિણ આફ્રિકા 2025 માટે G20 નું આયોજન કરી રહ્યું છે અને આ બેઠક આખા વર્ષ દરમિયાન આયોજિત કાર્યક્રમોની શ્રેણીની શરૂઆત છે. G20 સભ્યોમાં આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, ચીન, ફ્રાન્સ, જર્મની, ભારત, ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી, જાપાન, કોરિયા પ્રજાસત્તાક, મેક્સિકો, રશિયા, સાઉદી અરેબિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી, યુનાઇટેડ કિંગડમ, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, આફ્રિકન યુનિયન અને યુરોપિયન યુનિયનનો સમાવેશ થાય છે.