અમેરિકાના સૌથી આધુનિક પાંચમી પેઢીના ફાઇટર જેટ F-35 અને અપગ્રેડેડ F-16 હવે ભારતના બેંગલુરુ શહેરમાં યોજાનારા એરો ઇન્ડિયા શોમાં ભાગ લેવાના નથી. અગાઉ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું હતું કે અમેરિકન ફાઇટર જેટ 10 થી 14 ફેબ્રુઆરી દરમિયાન યોજાનાર એરો ઇન્ડિયા શો દરમિયાન પોતાની શક્તિશાળી શક્તિનું પ્રદર્શન કરશે. એટલું જ નહીં, એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે રશિયા તેનું સૌથી આધુનિક ફાઇટર સુખોઈ-57 મોકલી શકે છે. રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન આ વર્ષે ભારતની મુલાકાતે આવી રહ્યા છે અને મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે તેઓ ભારતને આ ફાઇટર જેટ ઓફર કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, અમેરિકા દ્વારા F-35 ન મોકલવાના અચાનક નિર્ણયને કારણે ઘણા પ્રશ્નો ઉભા થઈ રહ્યા છે.
IDRW ના અહેવાલ મુજબ, એરો ઇન્ડિયા શો દરમિયાન F-35 મુખ્ય આકર્ષણ બનવાનું હતું, પરંતુ હવે તેની બિન-ભાગીદારીની જાહેરાતથી લોકોની આશાઓ પર પાણી ફરી ગયું છે. યુએસ એરફોર્સ કોમ્બેટ કમાન્ડ આ ફાઇટર જેટનું પ્રદર્શન કરે છે. તેણે હવે જાહેરાત કરી છે કે તે ભારતમાં એરો ઇન્ડિયા શોમાં ભાગ લેશે નહીં. એરો ઇન્ડિયા શો એશિયાનું સૌથી મોટું એરોસ્પેસ પ્રદર્શન છે. આમાં, વિશ્વભરના દેશો તેમની નવીનતમ લશ્કરી અને નાગરિક ટેકનોલોજીનું પ્રદર્શન કરે છે. અમેરિકાના આ નિર્ણયથી વિશ્લેષકો આશ્ચર્યચકિત છે. અત્યાર સુધી, યુએસ એરફોર્સ ઘણીવાર એરો ઇન્ડિયા શો દરમિયાન મોટી હાજરી આપી ચૂક્યું છે.
રશિયા ભારતને સુખોઈ-૫૭ વેચવા માંગે છે
યુએસ એરફોર્સે ભારત ન આવવાના પોતાના નિર્ણયનું ચોક્કસ કારણ જણાવ્યું નથી. આવા પ્રદર્શનો દરમિયાન, વિવિધ વાયુસેનાઓ વચ્ચે જ્ઞાનનું આદાન-પ્રદાન થાય છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, પુતિનની ભારત મુલાકાત પહેલા યોજાનારી આ પ્રદર્શનમાં રશિયા પોતાનું સુખોઈ-57 ફાઇટર જેટ પ્રદર્શિત કરી શકે છે. ભારત પાંચમી પેઢીના ફાઇટર જેટના સંદર્ભમાં સતત પાછળ રહી રહ્યું છે અને રશિયા આને એક તક તરીકે જોઈ રહ્યું છે. તે પણ જ્યારે ભારતનો તેજસ ફાઇટર જેટ કાર્યક્રમ પણ પાછળ રહી ગયો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પુતિન તેમની ભારત મુલાકાત દરમિયાન આ જેટ ડીલ માટે દબાણ કરી શકે છે.
બેંગલુરુના યેલહંકા એરબેઝ ખાતે એરો ઇન્ડિયા શો યોજાવા જઈ રહ્યો છે. આ પહેલી વાર હશે જ્યારે રશિયન સુખોઈ-57 ભારતમાં આવશે. નવેમ્બરની શરૂઆતમાં, રશિયન વિમાન ચીનમાં ઝુહાઈ એરશોમાં ગયું હતું. આ બીજા દેશમાં સુખોઈ-57નું પ્રથમ પ્રદર્શન હતું. તે રશિયાનું પાંચમી પેઢીનું ફાઇટર જેટ છે જે કોમસોમોલ્સ્કના અમુર એવિએશન પ્લાન્ટમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. રશિયાને આશા છે કે આના દ્વારા તે અમેરિકાના F-35 અને ચીનના J-20 ને યોગ્ય જવાબ આપી શકશે. જોકે, સુખોઈ-૫૭ના ભારતમાં આગમન અંગે રશિયા દ્વારા હજુ સુધી કોઈ સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. ભારત દાયકાઓથી રશિયન ફાઇટર જેટનો મોટો ખરીદદાર રહ્યો છે. સુખોઈ અને મિગ શ્રેણીના વિમાનો ભારતીય વાયુસેનાની તાકાત રહ્યા છે. જોકે, હવે ભારત તેનું વૈવિધ્યકરણ કરી રહ્યું છે અને અમેરિકા અને ફ્રાન્સ જેવા દેશો સાથે પણ તેનો વિસ્તાર કરી રહ્યું છે.