અમેરિકાના નવા રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ નાગરિકતાના નિયમોમાં ફેરફાર કરવા માંગે છે. તેમણે ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન પણ આ કરવાનું વચન આપ્યું હતું અને હવે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી જીત્યા બાદ તેઓ સતત તેમ કરવાનો દાવો કરી રહ્યા છે.
ટ્રમ્પે કહ્યું છે કે તેઓ પદ સંભાળતાની સાથે જ જન્મથી નાગરિકતા ખતમ કરી દેશે. જો કે, ટ્રમ્પ માટે આ નીતિને ખતમ કરવું એટલું સરળ નથી, કારણ કે તેમની સામે ઘણા પડકારો આવવાના છે.
રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયેલા ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ માને છે કે જન્મસિદ્ધ નાગરિકતા “હાસ્યાસ્પદ” છે અને 20 જાન્યુઆરીએ તેઓ સત્તા સંભાળ્યા પછી તેને સમાપ્ત કરવા માંગે છે. આ એક ગેરંટી છે જે બંધારણમાં 150 વર્ષથી વધુ સમયથી સમાવિષ્ટ છે.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ તેની સરહદોમાં જન્મેલા બાળકોને નાગરિકતા આપે છે, તેમના માતાપિતાની નાગરિકતા ધ્યાનમાં લીધા વિના. જો કે, આ ટૂંક સમયમાં બદલાશે.
જન્મસિદ્ધ નાગરિકત્વનો અર્થ શું છે?
‘બર્થરાઈટ સિટિઝનશિપ’ એટલે કે અમેરિકામાં જન્મ લેનાર કોઈપણ વ્યક્તિ આપમેળે અમેરિકન નાગરિક બની જાય છે. આ નિયમ એવા બાળકોને પણ લાગુ પડે છે જેમના માતા-પિતા ગેરકાયદેસર રીતે દેશમાં છે અથવા પ્રવાસી-વિદ્યાર્થી વિઝા પર છે. પ્યુ રિસર્ચ અનુસાર, અમેરિકામાં ભારતીય-અમેરિકનોની વસ્તી 48 લાખ છે, જેમાંથી 16 લાખ અથવા 34% અમેરિકામાં જન્મ્યા છે. આમાંથી જે લોકોના માતા-પિતા પાસે ગ્રીન કાર્ડ કે નાગરિકતા નથી, જો આ નિયમ હટાવી લેવામાં આવે તો તેઓ નાગરિકતા ગુમાવી શકે છે.
નિયમોનો દુરુપયોગ થઈ રહ્યો છે?
દરેક દેશમાં આ પ્રથા નથી, અને ટ્રમ્પ અને તેમના સમર્થકોએ દલીલ કરી છે કે સિસ્ટમનો દુરુપયોગ થઈ રહ્યો છે અને યુએસ નાગરિક બનવા માટે કડક ધોરણો હોવા જોઈએ, સર્કલ ઑફ કાઉન્સેલના ભાગીદાર રસેલ એ સ્ટેમેટ્સે બિઝનેસ સ્ટાન્ડર્ડને જણાવ્યું હતું.
જન્મસિદ્ધ નાગરિકત્વનો અધિકાર બંધારણના 14મા સુધારા પર આધારિત છે અને યુએસ કાયદા હેઠળ સારી રીતે સ્થાપિત છે, તેથી તેને સમાપ્ત કરવાથી નોંધપાત્ર કાનૂની પડકારો ઊભા થશે.
14મો સુધારો જણાવે છે કે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં જન્મેલા અથવા નેચરલાઈઝ્ડ તમામ વ્યક્તિઓ અને તેના અધિકારક્ષેત્રને આધીન, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને તેઓ જ્યાં રહે છે તે રાજ્યના નાગરિકો છે.
ટ્રમ્પ અને નીતિના અન્ય વિરોધીઓ કહે છે કે તે “જન્મ પ્રવાસન” ને પ્રોત્સાહિત કરે છે, એક એવી ઘટના જેમાં સગર્ભા સ્ત્રીઓ ખાસ કરીને જન્મ આપવા માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં પ્રવેશ કરે છે, ફક્ત તેમના બાળકને તેમના વતનમાં પરત કરવા માટે.
નાગરિકોને અમેરિકામાંથી હાંકી કાઢવામાં આવશે?
એરિક રુઆર્ક, નંબર્સયુએસએના સંશોધન નિયામક, જે ઇમિગ્રેશન ઘટાડવાની હિમાયત કરે છે, એસોસિએટેડ પ્રેસના જણાવ્યા અનુસાર, કોઈને ફક્ત સરહદ પાર કરીને અને બાળક હોવાને કારણે નાગરિકતાનો હકદાર ન હોવો જોઈએ.
ટ્રમ્પે એમ પણ કહ્યું કે, હું પરિવારોને તોડવા નથી માંગતો, તેથી પરિવારોને તૂટવાથી બચાવવાનો એકમાત્ર રસ્તો એ છે કે તેમને સાથે રાખો અને તમારે બધાને પાછા મોકલવા પડશે. જેનો અર્થ છે કે પરિવારોને સાથે રાખવા માટે કાયદાકીય નાગરિકોને પણ હાંકી કાઢવામાં આવશે.
2011 માં અમેરિકન ઇમિગ્રેશન કાઉન્સિલ દ્વારા જારી કરાયેલ હકીકત પત્રકમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે જન્મસિદ્ધ નાગરિકતા નાબૂદ કરવાથી દરેકને અસર થશે અને અમેરિકન માતાપિતા માટે તેમના બાળકોની નાગરિકતા સાબિત કરવી વધુ મુશ્કેલ બનશે.
અમારા જન્મ પ્રમાણપત્રો અમારી નાગરિકતાનો પુરાવો છે, ફેક્ટ શીટમાં જણાવાયું છે. જો જન્મસિદ્ધ અધિકાર નાગરિકત્વ નાબૂદ કરવામાં આવે, તો યુએસ નાગરિકો નાગરિકતાના પુરાવા તરીકે તેમના જન્મ પ્રમાણપત્રનો ઉપયોગ કરી શકશે નહીં.
ભારતીયો પર તેની શું અસર થશે?
2022ની યુએસ વસ્તી ગણતરીના પ્યુ રિસર્ચના વિશ્લેષણ મુજબ, યુ.એસ.માં લગભગ 4.8 મિલિયન ભારતીય-અમેરિકનો રહે છે, જેમાંથી 34 ટકા અથવા 1.6 મિલિયનનો જન્મ દેશમાં થયો હતો. આ વ્યક્તિઓ હાલના કાયદા હેઠળ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના નાગરિક છે. જો ટ્રમ્પ આ કાયદો નાબૂદ કરશે તો 16 લાખ ભારતીયો પ્રભાવિત થશે.
જો કે, રાષ્ટ્રપતિ બંધારણમાં સુધારો કરી શકતા નથી અને આ સત્તાને પ્રતિબંધિત કરવાનો કોઈપણ કાર્યકારી પ્રયાસ 14મા સુધારાનું ઉલ્લંઘન કરશે.
“હું તેમના નિવેદનોને ખૂબ ગંભીરતાથી લેતો નથી,” એલેક્સ નોરાસ્ટેહે, પ્રો-ઇમિગ્રેશન કેટો ઇન્સ્ટિટ્યૂટના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ, એસોસિએટેડ પ્રેસને જણાવ્યું. તે લગભગ એક દાયકાથી આવી વાતો કરી રહ્યો છે. જ્યારે તેઓ પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ હતા, ત્યારે તેમણે આ એજન્ડાને આગળ વધારવા માટે કંઈ કર્યું ન હતું.