કોલેસ્ટ્રોલ હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ એ ખરાબ જીવનશૈલી, ખાનપાન અને વ્યાયામ ન કરવાનું પરિણામ છે. તેના વધારાને કારણે હૃદયની બીમારીઓનું જોખમ પણ વધી જાય છે જે તમને ગંભીર રીતે બીમાર કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કોલેસ્ટ્રોલ વિશે. તેના નિયંત્રણ માટે તેનો યોગ્ય સ્તરનો આહાર અને આહાર કેવો હોવો જોઈએ.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં હાઈ કોલેસ્ટ્રોલની સમસ્યા ખૂબ જ સામાન્ય બની ગઈ છે. જેનું કારણ આપણી બદલાતી જીવનશૈલી, આહાર અને કસરતનો અભાવ છે. કોલેસ્ટ્રોલ વધવું સ્વાસ્થ્ય માટે સારું નથી, તેનાથી હૃદય રોગ, બીપી વગેરેની સમસ્યા થાય છે.
તો આજે આપણે જાણીશું કે કોલેસ્ટ્રોલ શું છે, તેના પ્રકારો અને શા માટે તે વધવા લાગે છે.
કોલેસ્ટ્રોલ શું છે?
કોલેસ્ટ્રોલ એ મીણ જેવો પદાર્થ છે જે શરીરના દરેક કોષમાં જોવા મળે છે. તે શરીરની ઘણી પ્રવૃત્તિઓમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. તે શરીરમાં બે રીતે બને છે, એક ખોરાક દ્વારા અને બીજું યકૃત દ્વારા બનાવવામાં આવે છે.
તે બે પ્રકારના હોય છે
હૃદયને સ્વસ્થ રાખવામાં કોલેસ્ટ્રોલની માત્રા મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. તે આપણા શરીરમાં બે પ્રકારના હોય છે.
ગુડ કોલેસ્ટ્રોલ (ઉચ્ચ ઘનતા લિપોપ્રોટીન/HDL)
ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (લો ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન/એલડીએલ)
કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર શું હોવું જોઈએ?
કુલ કોલેસ્ટ્રોલ: 200 થી ઓછું
HDL – 60 થી ઉપર
એલડીએલ – 130 થી ઓછું
સારું અને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ શું છે?
ગુડ કોલેસ્ટ્રોલ (HDL) લોહીમાંથી વધારાનું કોલેસ્ટ્રોલ ધમનીઓમાં એકઠું થવા દેતું નથી અને તેને યકૃતમાં વહન કરે છે. પછી લીવર તેને શરીરમાંથી બહાર કાઢવાનું કામ કરે છે. તે કોલેસ્ટ્રોલને દૂર કરે છે જેની શરીરને જરૂર નથી.
ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (LDL) ધમનીઓમાં તકતી જમા કરે છે અને ધમનીઓને સાંકડી કરે છે, જેને એથરોસ્ક્લેરોસિસ કહેવાય છે. આવી સ્થિતિમાં, લોહી અને ઓક્સિજનની પૂરતી માત્રા હૃદય સુધી પહોંચી શકતી નથી, જે સ્ટ્રોક અથવા હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે.
કોલેસ્ટ્રોલ કંટ્રોલ કરવા શું ખાવું
પાલક અથવા અન્ય પાંદડાવાળા શાકભાજી
કઠોળ, બ્રોકોલી જેવા ફાઈબરયુક્ત આહાર
સફરજન, નારંગી, ગ્રેપફ્રૂટ, લીંબુ, બેરી જેવા ફળો
સ્ટ્રોબેરી, બ્લુબેરી
આખા અનાજ (પોરીજ, ઓટ્સ, બ્રાઉન રાઇસ)
કઠોળ, દાળ જેવા કઠોળ
ભીંડો
સોયાબીન
કોલેસ્ટ્રોલને નિયંત્રિત કરવા માટે શું ન ખાવું જોઈએ
ચિકન માંસ
ડેરી ઉત્પાદનો
શુદ્ધ તેલ
ઈંડા
બારીક લોટ
ખાંડ
કોલેસ્ટ્રોલમાં અચાનક વધારો થવાના લક્ષણો શું છે?
કોલેસ્ટ્રોલમાં અચાનક વધારો થવાના કોઈ તીવ્ર લક્ષણો નથી. તે ધીમે ધીમે વધે છે અને ખૂબ ગંભીર સ્થિતિમાં ગયા પછી, તે સ્ટ્રોક અથવા હાર્ટ એટેકના સ્વરૂપમાં દેખાય છે. એટલા માટે તેને સ્લો પોઈઝન પણ કહી શકાય. તે વાજબી માત્રામાં શરીરમાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે, પરંતુ એક મર્યાદા પછી તે તદ્દન નુકસાનકારક બની જાય છે. એટલા માટે સમયાંતરે તમારું કોલેસ્ટ્રોલ તપાસતા રહો અને તમારા આહારને સંતુલિત રાખો.
