સ્ટેપલ વિઝાને લઈને ભારત અને ચીન વચ્ચે ફરી એકવાર વિવાદ ઉભો થયો છે. ખરેખર, ભારતીય વુશુ ટીમ ચીનના ચેંગડુમાં ચાલી રહેલી યુનિવર્સિટી ગેમ્સમાં ભાગ લેવા જઈ રહી હતી. આ ટીમમાં અરુણાચલ પ્રદેશના ત્રણ ખેલાડીઓ પણ સામેલ હતા. જ્યારે ચીને આ ખેલાડીઓને સ્ટેપલ વિઝા આપ્યા ત્યારે ભારત સરકારે તેના ખેલાડીઓને ચેંગડુ મોકલવાની ના પાડી દીધી. આટલું જ નહીં, એસોસિયેશન ઓફ ઈન્ડિયન યુનિવર્સિટીઝની વુશુ ટીમના અન્ય સભ્યો પણ દિલ્હી એરપોર્ટથી પરત ફર્યા હતા.
કોઈપણ દેશમાં પ્રવેશ મેળવવા માટે અન્ય દેશના નાગરિક માટે વિઝા લેવો ફરજિયાત છે. તેમાં પ્રવાસી, પરિવહન, પ્રવેશ, વ્યવસાય, પત્રકાર, ભાગીદાર અને આગમન વિઝાનો સમાવેશ થાય છે. આ તમામ વિઝા માટેના નિયમો અને નિયમો પણ અલગ-અલગ છે. વિઝા પરના સ્ટેમ્પ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે વ્યક્તિ શા માટે દેશમાં આવી છે. જેમ કે ટુરિસ્ટ વિઝાનો અર્થ એ છે કે વ્યક્તિ મુલાકાત લેવા માટે તે દેશમાં પહોંચી ગયો છે. તે જ સમયે, ચીન સ્ટેપલ્ડ વિઝા પણ આપે છે. શું તમે જાણો છો સ્ટેપલ વિઝા શું છે જેના પર વારંવાર વિવાદ થાય છે? શા માટે દેશ સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપે છે?
મુખ્ય વિઝા શું છે, તે બાકીના કરતા કેવી રીતે અલગ છે
ચીન દ્વારા જારી કરાયેલા સ્ટેપલ્ડ વિઝામાં ઈમિગ્રેશન અધિકારી પાસપોર્ટ પર સ્ટેમ્પ લગાવવાને બદલે કાગળ અથવા સ્લિપને સ્ટેપલ કરે છે. ઈમિગ્રેશન ઓફિસર આ સ્લિપ પર લખે છે કે વ્યક્તિ શા માટે ચીનનો પ્રવાસ કરી રહ્યો છે. ચીન ઉપરાંત ઈરાન, ઉત્તર કોરિયા, ક્યુબા અને સીરિયા પણ સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપે છે. આ તમામ દેશો ચીન અને વિયેતનામના નાગરિકોને સ્ટેપલ્ડ અથવા સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપતા હતા. જોકે, સમજૂતી બાદ હવે તેમાં છૂટછાટ આપવામાં આવી છે. હવે આ દેશો માત્ર ચીન અને વિયેતનામના નાગરિકોને જ સ્ટેમ્પ વિઝા આપે છે.
ચીન શા માટે ભારતીયોને સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપે છે?
ચીને ભારતીય નાગરિકોને સ્ટેપલ વિઝા આપવા પાછળ એક જૂનું કારણ છે. ચીન માત્ર અરુણાચલ પ્રદેશ અને જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોને જ સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપે છે. તે જ સમયે, ભારતના બાકીના રાજ્યોના નાગરિકો માટે માત્ર સામાન્ય વિઝા આપવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં ચીન અરુણાચલ પ્રદેશને તિબેટનો ભાગ માને છે. સાથે જ તિબેટ પર ચીનનો અધિકાર છે. તેથી ચીન અરુણાચલ પ્રદેશને પોતાનો ભાગ માને છે. પરંતુ, અરુણાચલ પ્રદેશના લોકોને પોતાના દેશનો ભાગ માનતા નથી. આવી સ્થિતિમાં રાજ્યના લોકોને સ્ટેપલ વિઝા આપવામાં આવે છે.
આ લોકોની મુલાકાતને ગુપ્ત રાખવા માંગે છે
હવે સવાલ એ થાય છે કે ચીન જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોને સ્ટેપલ્ડ વિઝા શા માટે આપે છે? ચીનના વિદેશ મંત્રાલયે કાશ્મીરના લોકોને ઘણી વખત સંદેશો આપ્યો છે કે ભારત તમારી વિદેશ મુલાકાતો પર નજર રાખે છે. આવી સ્થિતિમાં પાસપોર્ટ ચેક કરતા જ તમને ખબર પડી જશે કે તમે ક્યારે ચીન ગયા છો.તેથી ચીન જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોના પાસપોર્ટ પર સ્ટેમ્પને બદલે સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપે છે. આના પર ભારતના વારંવારના વાંધાઓ પછી પણ ચીને તેની કૂટનીતિ બદલી નથી.
સ્ટેપલ વિઝાને લઈને વારંવાર વિવાદ કેમ થાય છે
ચીન અરુણાચલ પ્રદેશને દક્ષિણ તિબેટ કહીને પોતાનો ભાગ કહે છે. તેથી જ ચીન વારંવાર ભારતીય મંત્રીઓની અરુણાચલ પ્રદેશની મુલાકાત સામે વાંધો ઉઠાવે છે. 2014માં ભારતની મુલાકાતે આવેલા ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીએ કહ્યું હતું કે અમે અરુણાચલ પ્રદેશના લોકોને સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપીએ છીએ. આનો સીધો અર્થ એ છે કે અમે સરહદ મુદ્દે અમારા દાવા સાથે સમાધાન નહીં કરીએ. આ નીતિ હેઠળ ચીને અરુણાચલ પ્રદેશના વુશુ ખેલાડીઓ નૈમાન વાંગસુ, ઓનિલુ તેગા અને માપુંગ લામગુને મુખ્ય ચીઝ જારી કરી હતી.
સ્ટેપલ્ડ વિઝા ભારત માટે સુરક્ષા પડકાર છે
ચીને એક ભારતીય નાગરિકના પાસપોર્ટમાં સ્ટેપલ્ડ વિઝા ધરાવતા તેના દેશમાં પરત ફર્યા બાદ તેની સ્ટેપલ સ્લિપ ફાડી નાખી. આ સાથે એન્ટ્રી અને એક્ઝિટ પાસ પણ ફાડી નાખવામાં આવ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, તે વ્યક્તિની ચીન યાત્રાની કોઈ વિગતો તેના પાસપોર્ટમાં રહેતી નથી. ભારત સરકારનું માનવું છે કે સુરક્ષાની દૃષ્ટિએ આ એક મોટો પડકાર છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે જો ચીન અરુણાચલ પ્રદેશ અને જમ્મુ-કાશ્મીરના કોઈ વ્યક્તિના પાસપોર્ટ પર સ્લિપ લગાવવાને બદલે સ્ટેમ્પ લગાવે છે તો તેનો અર્થ એ છે કે તે તે રાજ્યને ભારતના ભાગ તરીકે સ્વીકારે છે. આ સ્થિતિથી બચવા માટે ચીન બંને રાજ્યોના લોકોને સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપે છે.
શા માટે ભારત સરકાર વારંવાર વિરોધ કરે છે
ભારત માટે એ એક મોટો પડકાર છે કે પાડોશી દેશ સ્વતંત્ર રાષ્ટ્રનો પોતાનો હિસ્સો હોવાનો દાવો કરે. તે જ સમયે, સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપનાર દેશ કોઈપણ સમયે સંબંધિત દેશ વિરુદ્ધ મોટું ષડયંત્ર રચી શકે છે. કાશ્મીરના અલગતાવાદી નેતાઓ ચીન જતા હોવાની માહિતી ઘણી વખત સામે આવી હતી, પરંતુ સ્ટેપલ્ડ વિઝાના કારણે ભારત સરકારને તેનો કોઈ પુરાવો મળી શક્યો નથી. ચીન 2009થી જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોને સ્ટેપલ વિઝા આપી રહ્યું છે. એવું માની શકાય કે ચીને અરુણાચલ પ્રદેશ અને જમ્મુ-કાશ્મીરના લોકોને માત્ર ભારત વિરુદ્ધ ષડયંત્ર રચવા માટે સ્ટેપલ વિઝા આપવાનું શરૂ કર્યું છે. આને ચીનનું ભારત વિરુદ્ધ કાવતરું ઘડનારાઓને પોતાના દેશમાં આમંત્રણ આપવાનું આમંત્રણ ગણી શકાય. તેથી, ભારત સરકાર દર વખતે સ્ટેપલ્ડ વિઝાના મુદ્દાનો વિરોધ કરે છે.
- અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. Satyadaynews
- યુટ્યુબ ચેનલ સબસ્ક્રાઈબ કરીને જોતા રહો વિડીયો ન્યુઝ: SATYANEWS GUJARAT YouTube