પાકિસ્તાન સામાન્ય ચૂંટણીની તૈયારી કરી રહ્યું હતું ત્યારે ઈમરાન ખાનની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. પીટીઆઈ ચીફની ધરપકડથી ચૂંટણી પર કેવી અસર પડે છે અને પાકિસ્તાનમાં સમયસર ચૂંટણી યોજાશે કે કેમ, આ સવાલ દરેકના મનમાં છે.
ભ્રષ્ટાચાર સંબંધિત કેસમાં પાકિસ્તાનના પૂર્વ વડાપ્રધાન ઈમરાન ખાનની ધરપકડથી પડોશી દેશમાં રાજકીય માહોલમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. તોશાખાના કેસમાં ઈમરાન 3 વર્ષથી જેલમાં ગયો છે, આ ધરપકડ એવા સમયે થઈ છે જ્યારે પાકિસ્તાનની નેશનલ એસેમ્બલીનો કાર્યકાળ 9 ઓગસ્ટના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે અને ચૂંટણીઓ નજીક છે. આવી સ્થિતિમાં ઈમરાનની ધરપકડ શાસક પક્ષ માટે ફાયદાકારક રહેશે કે પછી પાકિસ્તાનમાં ચૂંટણી નહીં થાય. પડોશી દેશની રાજકીય પરિસ્થિતિ કેવી રીતે બદલાઈ રહી છે તે સમજો.
ઈમરાન ખાનની ધરપકડ…
જ્યારથી ઈમરાન ખાને વડાપ્રધાન પદેથી રાજીનામું આપ્યું છે ત્યારથી તેમની વર્તમાન સરકાર અને સેના સાથે વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. ઈમરાન ખાન સતત રસ્તાઓ પર પ્રદર્શન કરી રહ્યા હતા અને દાવો કરી રહ્યા હતા કે તેમની ધરપકડ ગમે ત્યારે થઈ શકે છે, એવું થયું. ઈમરાનને આ માટે તોશાખાના કેસમાં એટલે કે ખાનગી સ્તરે સરકારમાં રહીને મળેલી ગિફ્ટની ખરીદી અને વેચાણના મામલામાં સજા થઈ છે. આ નિર્ણયથી ઈમરાનને 3 વર્ષ સુધી જેલમાં રહેવું પડશે, સાથે જ તે આગામી 5 વર્ષ સુધી કોઈપણ જાહેર પદ પર રહી શકશે નહીં.
ઈમરાન ખાનનું જેલમાં જવું પાકિસ્તાનના રાજકીય પરિદ્રશ્યથી ખૂબ મહત્વનું છે. કારણ કે તેમની પાર્ટી પાકિસ્તાન તહરીક-એ-ઈન્સાફ માટે મોટો ફટકો છે. ઈમરાન ખાન પછી પાર્ટી પાસે એવો ભરોસાપાત્ર ચહેરો નથી, જેના નામે આખો દેશ એકતરફી સમર્થન આપવા તૈયાર હોય અને વર્તમાન સત્તાધારી પક્ષ સેનાની જોડીને ટક્કર આપી શકે. આ જ કારણ છે કે નિષ્ણાતો આ વાક્યને ઈમરાન ખાનની 70 વર્ષની રાજકીય સફરનો અંત પણ ગણાવી રહ્યા છે, જો કે કેપ્ટન ઘણી વખત પરત ફર્યા છે અને તેના સમર્થકો ફરી એકવાર આવી જ અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે.
પાકિસ્તાનમાં ચૂંટણી ક્યારે યોજાશે?
પાકિસ્તાનની નેશનલ એસેમ્બલીનો કાર્યકાળ 9 ઓગસ્ટે સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે, નિયમો અનુસાર 8 નવેમ્બરે દેશભરમાં ચૂંટણી યોજાવાની છે અને ત્યારબાદ નવી સરકારની રચના થવાની છે. પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન શેહબાઝ શરીફે પણ તાજેતરમાં જાહેરાત કરી હતી કે અમે 9 ઑગસ્ટના રોજ અથવા તે પહેલાં વિધાનસભા ભંગ કરવાની જાહેરાત કરીશું, જેથી ટૂંક સમયમાં ચૂંટણી થઈ શકે. પાકિસ્તાનમાં એસેમ્બલીનો કાર્યકાળ પૂરો થયાના 60 દિવસની અંદર અથવા જો કાર્યકાળ પૂરો થાય તે પહેલાં તેનું વિસર્જન કરવામાં આવે તો 90 દિવસની અંદર નવી વિધાનસભાની ચૂંટણી કરવી જરૂરી છે.
શેહબાઝ શરીફના કહેવા પ્રમાણે, જો ચૂંટણી સમયસર યોજાય તો વર્તમાન પરિસ્થિતિ અનુસાર તેમની પાર્ટી પાકિસ્તાન મુસ્લિમ લીગ-એનને એકતરફી ફાયદો થશે. કારણ કે ઈમરાન ખાન કાઉન્ટર કરવા માટે શેરીઓમાં નહીં આવે અને ઈમરાનની પાર્ટીના બીજા નેતા શાહ મહમૂદ કુરેશીને કદાચ જનતા દ્વારા એટલો પ્રેમ નહીં મળે જેટલો કેપ્ટન પર વરસાવવામાં આવે છે.
ચૂંટણી મોકૂફ રાખવામાં આવશે…
જો કે, આ સમયે પાકિસ્તાનમાં બીજી મુશ્કેલી છે જે દર્શાવે છે કે અહીં ચૂંટણી 4 થી 6 મહિના માટે સ્થગિત કરવામાં આવી શકે છે. વાસ્તવમાં, કાઉન્સિલ ઓફ કોમન ઈન્ટરેસ્ટ (CCI) એ દેશવ્યાપી સીમાંકન અને વસ્તી ગણતરીની ભલામણ કરી છે, જેમાં લગભગ 3-4 મહિના લાગી શકે છે, આ સ્થિતિમાં ચૂંટણી 2023ને બદલે 2024 સુધી વિલંબિત થઈ શકે છે.
DAWN ના અહેવાલ મુજબ, બંધારણ અને વર્તમાન પરિસ્થિતિ માટે જરૂરી છે કે આપણે નવા સીમાંકન તરફ આગળ વધીએ. આ અંતર્ગત નેશનલ એસેમ્બલીની દરેક સીટનું ફરીથી માપન કરવામાં આવશે અને સીટોની વહેંચણી કરવામાં આવશે. આ કારણે ચૂંટણીની પ્રક્રિયા, નવી મતદાર યાદી બનાવવા સંબંધિત કામમાં લાંબો સમય લાગી શકે છે અને માર્ચ 2024 સુધી ચૂંટણી થઈ શકે છે.