ભારત સરકારે G-20 સમિટમાં ભાગ લેનારા તેમના દેશોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા રાજ્યોના વડાઓ અને નેતાઓને વિશેષ ભેટો આપી. આમાં ભારતની સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક પરંપરાઓ વિશે વાત કરતા હાથથી બનાવેલી કલાકૃતિઓ અને ઉત્પાદનોનો ક્યુરેટેડ સંગ્રહનો સમાવેશ થાય છે. આમાંના કેટલાક ઉત્પાદનો વર્ષો જૂની પરંપરાઓ સાથે જોડાયેલા છે અને તેમની અનન્ય કારીગરી અને ગુણવત્તા માટે વિશ્વભરમાં જાણીતા છે. કુશળ કારીગરોના હાથ દ્વારા આ કાળજીપૂર્વક બનાવવામાં આવ્યું છે. કેટલાક ઉત્પાદનો આપણા દેશની અનન્ય જૈવવિવિધતાનું પરિણામ છે.
શીશમની સંદૂક
ભારત સરકારે G-20, રાજ્યોના વડાઓ અને તેમના દેશોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા નેતાઓને પિત્તળની જડતી સાથે રોઝવુડની છાતી જેવી વિશેષ ભેટો આપી. આ છાતી શીશમ (ભારતીય રોઝવુડ) નો ઉપયોગ કરીને હાથથી બનાવવામાં આવી છે, જે તેની મજબૂતાઈ, ટકાઉપણું, વિશિષ્ટ અનાજની પેટર્ન અને સમૃદ્ધ રંગ માટે મૂલ્યવાન છે. પિત્તળની પટ્ટી (સ્ટ્રીપ) નાજુક રીતે કોતરવામાં આવી છે અને લાકડા પર એમ્બેડ કરવામાં આવી છે, જે તેને માસ્ટરપીસમાં ફેરવે છે.
લાલ સોનું: કાશ્મીરી કેસર
વૈશ્વિક નેતાઓને આપવામાં આવેલી ખાસ ભેટમાં રેડ ગોલ્ડઃ કાશ્મીર કેસરનો પણ સમાવેશ થાય છે. કેસર (ફારસીમાં ‘ઝફરન’, હિન્દીમાં ‘કેસર’) વિશ્વનો સૌથી વિદેશી અને મોંઘો મસાલો છે. સમગ્ર સંસ્કૃતિઓ અને સંસ્કૃતિઓમાં, કેસર તેના અનન્ય રાંધણ અને ઔષધીય મૂલ્ય માટે મૂલ્યવાન છે. એક અદ્ભુત અને ઇચ્છિત રાંધણ મસાલા હોવા ઉપરાંત, કેસર એન્ટીઑકિસડન્ટોમાં પણ સમૃદ્ધ છે અને ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભો પ્રદાન કરે છે.
દાર્જિલિંગ અને નીલગીરી ટી
ભારત સરકારે G20, રાજ્યોના વડાઓ અને તેમના દેશોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા નેતાઓને વિશેષ ભેટ તરીકે પેકો દાર્જિલિંગ અને નીલગિરી ચા પણ આપી. પેકો દાર્જિલિંગ અને નીલગીરી ચા એ ભારતના ચાના વારસાના બે ભવ્ય રત્નો છે, જે ચાની ખેતી અને પ્રેરણાની નાજુક કળાનું પ્રતીક છે. દાર્જિલિંગ ચા વિશ્વની સૌથી મૂલ્યવાન ચા છે. તે 3000-5000 ફૂટની ઉંચાઈએ પશ્ચિમ બંગાળની ઝાકળવાળું ટેકરીઓ પર સ્થિત ઝાડીઓમાંથી માત્ર નાજુક અંકુરને તોડીને તૈયાર કરવામાં આવે છે. અનોખા ધરતીનું પાત્ર સાથે આ ઘોંઘાટ તમારા ટેબલ પર આવતા અત્યંત સુગંધિત અને ઉત્સાહી કપમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે.
અરાકુ કોફી
ભારત સરકારે G20 નેતાઓને સ્પેશિયલ ગિફ્ટ હેમ્પર તરીકે અરાકુ કોફી પણ આપી હતી. અરાકુ કોફી એ વિશ્વની પ્રથમ ટેરોઈર-મેપ્ડ કોફી છે, જે આંધ્ર પ્રદેશની અરાકુ ખીણમાં સ્થિત કાર્બનિક વાવેતરમાં ઉગાડવામાં આવે છે. આ કોફી બીન્સ ખીણની સમૃદ્ધ જમીન અને સમશીતોષ્ણ આબોહવાનો સાર મેળવે છે. દુર્લભ સુગંધિત રૂપરેખા સાથે શુદ્ધ અરેબિકા, અરાકુ કોફી તેની અનન્ય રચના અને સ્વાદોની સિમ્ફની માટે જાણીતી છે જે એક સરળ, સારી રીતે સંતુલિત કપ ઉત્પન્ન કરે છે.
સુંદરબન મેન્ગ્રોવ મધ
G-20 સમિટ દરમિયાન વૈશ્વિક નેતાઓને સુંદરબન મલ્ટીફ્લોરા મેન્ગ્રોવ મધ પણ ભેટ તરીકે આપવામાં આવ્યું હતું. બંગાળની ખાડીમાં ગંગા, બ્રહ્મપુત્રા અને મેઘના નદીઓના સંગમથી બનેલા ડેલ્ટા પર સ્થિત સુંદરવન એ વિશ્વનું સૌથી મોટું મેન્ગ્રોવ જંગલ છે. તે મધમાખીઓની જંગલી વસાહતોનું ઘર છે. મધમાખીની ખેતીની સંસ્કૃતિ પહેલા લોકો જંગલમાંથી મધપૂડાનો શિકાર કરતા હતા. મધમાખીનો શિકાર કરવાની આ પરંપરા સુંદરવનના લોકોમાં હજુ પણ પ્રચલિત છે.
કાશ્મીરી પશ્મિના શાલ
વૈશ્વિક નેતાઓને આપવામાં આવેલી ભેટમાં કાશ્મીરી પશ્મિના શાલનો પણ સમાવેશ થાય છે. કાશ્મીરી પશ્મિના શાલના ફેબ્રિકમાં ઘણી મોહક વાર્તાઓ વણાયેલી છે. ‘પશ્મ’ નો અર્થ પર્શિયનમાં ઊન થાય છે. પરંતુ કાશ્મીરીમાં, તે ચાંગથાંગી બકરી (વિશ્વની સૌથી અનોખી કાશ્મીરી બકરી) ની કાચી ન કાપેલી ઊનનો સંદર્ભ આપે છે. સમુદ્ર સપાટીથી માત્ર 14,000 ફૂટની ઉંચાઈ પર જોવા મળે છે. આ બકરીના અંડરકોટને કાંસકો (કાતરીને નહીં) દ્વારા ઊન એકત્રિત કરવામાં આવે છે. કુશળ કારીગરો સદીઓ જૂની પ્રક્રિયાઓનો ઉપયોગ કરીને તેમના નાજુક તંતુઓને હાથથી ટ્વિસ્ટ કરે છે, વણાટ કરે છે અને ભરતકામ કરે છે. આનાથી હળવા, ગરમ અને જટિલ શાલમાં પરિણમે છે જે કાલાતીત લાવણ્ય અને કારીગરીનું પ્રતીક છે.
જીઘરાણા અત્તર
વિદેશી મહેમાનોને જીઘરાણા પરફ્યુમ પણ અર્પણ કરવામાં આવ્યું હતું. જીઘરાના પરફ્યુમ એ ઉત્તર પ્રદેશના કન્નૌજ શહેરમાંથી આવતી સુગંધની શ્રેષ્ઠ કૃતિ છે. પરફ્યુમ એ બોટનિકલ સ્ત્રોતોમાંથી મેળવેલ અત્તર છે. તે સુંદર પરફ્યુમ હસ્તકલાની વર્ષો જૂની પરંપરાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. તેને તૈયાર કરવા માટે, માસ્ટર કારીગરો વહેલી સવારે જાસ્મિન અને ગુલાબ જેવા દુર્લભ ફૂલો એકત્રિત કરે છે, આ સમયે તેમની સુગંધ તેની ટોચ પર હોય છે.