બિહારના પટનાના કરબીગહિયા વિસ્તારમાંથી એક તસવીર સામે આવી છે જેણે રાજ્યની શિક્ષણ વ્યવસ્થાનો ચહેરો કલંકિત કરી દીધો છે. ખરેખર, અહીં એક જ બિલ્ડીંગમાં એક સાથે 5 શાળાઓ ચાલે છે. શાળાની અંદર અને બહાર ભયંકર ગંદકી છે, કેમ્પસમાં પાણી ભરાયા છે અને એક બિલ્ડીંગ જર્જરિત હાલતમાં છે. આથી હવે પછી માત્ર એક જ બે માળની ઇમારત બચી છે જ્યાંથી એક સાથે 5 શાળાઓ ચાલે છે. અગાઉ શાળા બે પાળીમાં ચાલતી હતી પરંતુ હવે તે ઘટાડીને માત્ર એક પાળી કરી દેવામાં આવી છે. જેના કારણે સમસ્યામાં વધુ વધારો થયો છે.
5 શિક્ષકો એક જ બોર્ડમાં 5 વિષયો ભણાવે છે
અહીં કુલ 400 બાળકો અભ્યાસ કરે છે, પરંતુ ઓછા ઓરડાઓ અને શાળાઓ વધુ હોવાને કારણે અલગ-અલગ શાળાના કેટલાક વર્ગના બાળકો એક જ વર્ગખંડમાં એકસાથે બેસે છે. તેથી, મજબૂરીમાં 5 શાળાના 5 શિક્ષકો એક સાથે એક રૂમમાં ભણાવે છે. શિક્ષકોને ચાકનો ઉપયોગ કરીને બ્લેકબોર્ડને 5 ભાગોમાં વહેંચવાની ફરજ પાડવામાં આવે છે અને 5 શિક્ષકો 5 જુદા જુદા વિષયો શીખવે છે. આ અંગે શિક્ષકોએ જણાવ્યું હતું કે તેઓ તેમના વિદ્યાર્થીઓને ઓળખે છે, બાળકો પણ તેમના વિષય શિક્ષકને જોઈને સાંભળે છે. પરંતુ આ રીતે શીખવવાથી ઘણી સમસ્યાઓ થાય છે. એક જ બિલ્ડિંગના એક વર્ગમાં બે શિક્ષકો એક સાથે ભણાવતા જોવા મળ્યા. એક શિક્ષક પાંચમા ધોરણના બાળકોને ભણાવતો હતો અને બીજો શિક્ષક સાતમા ધોરણના બાળકોને ભણાવતો હતો.
શૌચાલયમાં ખાદ્યપદાર્થો રાખવામાં આવે છે
એટલું જ નહીં, વર્ગખંડના પાછળના ભાગમાં જ બે શાળાના બે સ્ટવ પર ખોરાક રાંધવામાં આવે છે. જગ્યાના અભાવે શૌચાલયને ખાદ્યપદાર્થો માટે સ્ટોર રૂમમાં ફેરવી દેવામાં આવ્યું હતું. શૌચાલયમાં ચોખાની બોરીઓ જેવી ખાદ્ય ચીજો રાખવામાં આવે છે. શાળામાં બે સ્ટોર રૂમ અને બે શૌચાલય બનાવવામાં આવ્યા છે. આ શૌચાલય હવે આ હેતુ માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. એક એનજીઓ દ્વારા નવું શૌચાલય બનાવવામાં આવી રહ્યું છે, પરંતુ ગટર પહેલેથી જ ભરાઈ ગઈ છે, તેથી નવા શૌચાલયનો પણ કોઈ ઉપયોગ થશે નહીં.
વિદ્યાર્થીઓ માટે પીવાનું પાણી પણ નથી
શાળામાં પીવાના પાણીની કોઈ વ્યવસ્થા નથી. શાળાના ધાબા પર બનાવેલ ટાંકીમાં નજીકના મંદિરમાંથી પાઈપ દ્વારા પાણી લાવવાની વ્યવસ્થા શિક્ષકોએ જાતે જ કરી હતી. પરંતુ મંદિરની મોટર બળી ગઈ હતી જેના કારણે પાણી આવતું નથી. આ શાળામાં 11 મહિલા રસોઈયા છે, તેમના માટે સૌથી મોટી સમસ્યા રસોઈ માટે દૂર દૂરથી પાણી લાવવાની છે. એટલું જ નહીં, તેમનો પગાર પણ છેલ્લા 4 મહિનાથી (રૂ. 1650 માસિક) બાકી છે.
