ભાજપ એનડીએમાંથી બહાર નીકળેલા પક્ષોને ઘરે પાછા લાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે અને વિપક્ષી એકતાને બેઅસર કરવા માટે નવા સહયોગીઓને મંત્રીમંડળમાં પ્રવેશ આપવામાં આવે.
લોકસભાની ચૂંટણીને આડે દસ મહિના બાકી છે , પરંતુ રાજકીય પક્ષોએ પોત-પોતાના સમીકરણો અને ગઠબંધન બનાવવાનું શરૂ કરી દીધું છે. 2024ના રાજકીય ફલક પર વિપક્ષી પાર્ટીઓ એક થઈને પીએમ મોદીને સત્તા પરથી હટાવવાની યોજના બનાવી રહી છે, જ્યારે ભાજપ પણ તેના નબળા કિલ્લાઓને મજબૂત કરવામાં વ્યસ્ત છે. ભાજપે એનડીએ છોડીને આવેલા પક્ષોને ‘ઘર વાપસી’ પર લઈ જઈને પોતાનો સમૂહ વધારવાના પ્રયાસો તેજ કર્યા. શું મોદી કેબિનેટમાં એનડીએમાં સામેલ થનારા નવા સહયોગીઓને એન્ટ્રી આપવાની તૈયારી છે કે જેથી વિપક્ષી એકતા તટસ્થ થઈ શકે?
2024ની ચૂંટણીની લડાઈ જીતવા માટે, ભાજપે દેશભરની 543 લોકસભા બેઠકોને ઉત્તર-દક્ષિણ-પૂર્વ એમ ત્રણ સેક્ટરમાં વહેંચી છે. બીજેપી અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા આવતા અઠવાડિયે ત્રણેય ક્ષેત્રોની બેઠક યોજશે, પરંતુ તે પહેલા PM મોદી સોમવારે મંત્રી પરિષદની બેઠક કરશે. આવી સ્થિતિમાં મોદી કેબિનેટમાં ફેરબદલની ચર્ચાએ પણ જોર પકડ્યું છે ત્યારે ભાજપ સંગઠનમાંથી મહાગઠબંધનને નવો કિનારો આપવાની તૈયારી ચાલી રહી છે. આ રીતે ઓમપ્રકાશ રાજભરને ચંદ્રાબાબુ નાયડુ અને સુખબીર બાદલને એનડીએના કુળમાં પાછા લાવવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે.
2024માં ભાજપ માટે સૌથી મોટો પડકાર દક્ષિણ ભારતમાં છે. 2019માં કર્ણાટક અને તેલંગાણા સિવાય બીજેપી દક્ષિણના કોઈપણ રાજ્યમાં ખાતું પણ ખોલી શકી ન હતી અને હવે કર્ણાટકમાં પણ ચિંતા વધી ગઈ છે. તેલંગાણા અને આંધ્રપ્રદેશમાં ચંદ્રબાબુ નાયડુની ટીડીપી સાથે ગઠબંધનની ચર્ચા ચાલી રહી છે. ભાજપ અને ટીડીપી વચ્ચે 20 વર્ષ જૂની મિત્રતા 2018માં તૂટી ગઈ હતી. હવે ફરી ટીડીપી અને ભાજપ એકસાથે આવી રહ્યા છે, જેને લઈને બંને પક્ષોના ટોચના નેતૃત્વ વચ્ચે સહમતિ સધાઈ છે. તેલંગાણા અને આંધ્રપ્રદેશમાં ભાજપને ટીડીપીના રૂપમાં મજબૂત સમર્થન મળી શકે છે.
તેલંગાણામાં 17 અને આંધ્રપ્રદેશમાં 25 લોકસભા બેઠકો છે. આ રીતે 42 લોકસભા બેઠકો પર ચૂંટણી થઈ રહી છે, જેમાંથી ભાજપ પાસે માત્ર 4 બેઠકો છે. ભાજપ આંધ્ર પ્રદેશમાં ખાતું પણ ખોલી શક્યું નથી જ્યારે તેલંગાણામાં જ તેને ચાર બેઠકો મળી છે. આવી સ્થિતિમાં ટીડીપીની સાથે આવવાથી એનડીએ મજબૂત થશે. તેલંગાણામાં KCR અને આંધ્ર પ્રદેશમાં YSR સાથે સ્પર્ધા કરી શકે છે. લોકસભાની સાથે વિધાનસભાની ચૂંટણી પણ યોજાવાની છે, જે સંદર્ભમાં ભાજપ માટે ટીડીપી સાથે ગઠબંધન વધુ મહત્ત્વપૂર્ણ બની જાય છે.
કર્ણાટકમાં સત્તા ગુમાવ્યા પછી, 2024 માં ભાજપ માટે રસ્તો સરળ નથી, કારણ કે કોંગ્રેસ લોકવાદી વચનોને અમલમાં મૂકવા અને રાજકીય સમીકરણને નિશ્ચિતપણે સ્થાને રાખવા પર કામ કરી રહી છે. તેવી જ રીતે જેડીએસ માટે પણ એક પડકાર છે. બીજેપી અને જેડીએસ કર્ણાટકમાં ફરી ઉભરી આવવાની કવાયતમાં લાગેલા છે, જેના કારણે બંને પાર્ટીઓ સાથે આવી શકે છે. જેડીએસ વિપક્ષી એકતાથી અંતર બનાવી રહ્યું છે, જેના કારણે તેમના એનડીએમાં જોડાવાની ચર્ચા પણ વધી રહી છે. જો ભાજપ JDS સાથે ગઠબંધન કરે છે તો કર્ણાટકમાં કોંગ્રેસને ચૂંટણી લડાવી શકાય છે.
અકાલી દળની વાપસી શું થશે?
પંજાબના રાજકારણમાં આમ આદમી પાર્ટીના ઉદય બાદ વિરોધ પક્ષો માટે રાજકીય પડકારો ઉભા થયા છે. ખેડૂત આંદોલન દરમિયાન શિરોમણી અકાલી દળે ભાજપ સાથેની 25 વર્ષ જૂની મિત્રતા તોડી નાખી હતી, જેના કારણે બંનેને માર સહન કરવો પડ્યો હતો. પંજાબમાં લોકસભાની 13 બેઠકો છે, જે ભાજપ અને 2024ની લોકસભા ચૂંટણી માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. મોદી સરકારે પહેલેથી જ કૃષિ કાયદો પાછો ખેંચી લીધો છે, જેના કારણે અકાલી દળને બીજેપી સાથે એકસાથે આવવામાં કોઈ મુશ્કેલી નહીં પડે. પ્રકાશ સિંહ બાદલના નિધન પર પીએમ મોદી જે રીતે પહોંચ્યા અને શોક વ્યક્ત કર્યો તેનાથી સ્પષ્ટ છે કે 2024માં બીજેપી અને અકાલી દળ એકસાથે આવવાનો રસ્તો બનાવી શકે છે?
રાજભર એનડીએમાં જોડાઈ શકે છે?
વિપક્ષની એકતા જોઈને ભાજપનું સમગ્ર ધ્યાન ઉત્તર પ્રદેશ પર છે. રાજ્યની તમામ 80 લોકસભા બેઠકો જીતવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કરવામાં આવ્યો છે, જેને પૂર્ણ કરવા માટે ભાજપ પોતાનો કિલ્લો સંપૂર્ણ રીતે મજબૂત કરવા માંગે છે. 2022 માં, પૂર્વાંચલના આઝમગઢ, જૌનપુર, ગાઝીપુર, મૌ અને બેડકરનગર જિલ્લામાં રાજભરના સપા સાથે જવાનો માર ભાજપને સહન કરવો પડશે. જો કે, યુપી ચૂંટણી પછી જ, રાજભરે સપા સાથેના સંબંધો તોડી નાખ્યા અને અખિલેશ યાદવ પર હુમલો કરનાર છે અને ભાજપ પ્રત્યે નરમ છે. રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીથી લઈને રાજ્યસભાની ચૂંટણી સુધી રાજભર ભાજપના નેતૃત્વવાળી એનડીએ સાથે ઉભા જોવા મળ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં ભાજપને 2024માં રાજભરનું સમર્થન મળી શકે છે.
ચિરાગથી એનડીએ રોશન થશે?
બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન, ચિરાગ પાસવાને એનડીએથી અલગ થઈ ગયા, જેના કારણે તેમની પાર્ટી બે જૂથોમાં વહેંચાઈ ગઈ. તેમના કાકા પશુપતિ પારસ પાંચ સાંસદો સાથે એનડીએનો ભાગ છે, પરંતુ હવે ભાજપ કાકા-ભત્રીજા વચ્ચે સમાધાન કરીને ચિરાગ પાસવાનને એનડીએમાં પાછા લાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. ચિરાગ પાસવાને બિહાર પેટાચૂંટણીમાં ભાજપને સમર્થન આપ્યું છે, જે સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે તેઓ એનડીએમાં પાછા ફરવા માંગે છે.તે જ સમયે, મહાગઠબંધનથી અલગ થયેલા જીતન રામ માંઝી પણ NDAનો ભાગ બનવા જઈ રહ્યા છે, જેના પર મહોર લાગી ગઈ છે. તેવી જ રીતે JDU સાથે નાતો તોડીને પોતાની પાર્ટી બનાવનાર ઉપેન્દ્ર કુશવાહાએ પણ ભાજપમાં જોડાવાની ચર્ચા છે. VIP ચીફ મુકેશ સાહની પણ બિહારના રાજકારણમાં એકલા પડી ગયા છે, તેઓ પણ NDAમાં પાછા આવવાની અટકળો લગાવવામાં આવી રહી છે. મુકેશ સાહનીએ આ અંગે સંકેતો પણ આપ્યા છે.
મહારાષ્ટ્રને મજબૂત કરવાની કવાયત
એનસીપી-કોંગ્રેસ-શિવસેના (ઉદ્ધવ જૂથ) વિપક્ષી ગઠબંધનમાં સાથે હોવાથી ભાજપ મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં તેના રાજકીય મૂળને મજબૂત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, ભાજપ અને એકનાથ શિંદની શિવસેના ચોક્કસપણે સાથે છે, પરંતુ 2024 માં વિપક્ષને પડકારવા માટે તે પૂરતું નથી. આવી સ્થિતિમાં એવું માનવામાં આવે છે કે લોકસભા ચૂંટણી પહેલા મોદી કેબિનેટમાં એકનાથ શિંદે જૂથના નેતાઓને સ્થાન મળી શકે છે. શિંદે તેમના દિલ્હી પ્રવાસ પર બીજેપીના ટોચના નેતૃત્વને પણ મળી રહ્યા છે. આ સિવાય જો ચિરાગ પાસવાન એનડીએમાં પરત ફરે છે તો તેમને પણ કેબિનેટમાં સામેલ કરવામાં આવી શકે છે.
ભાજપ કેમ કુળ વધારી રહ્યું છે?
2024ની લોકસભાની ચૂંટણી ભાજપ માટે ઘણી મહત્વની માનવામાં આવે છે. નરેન્દ્ર મોદી સતત ત્રીજી વખત ચૂંટણી જંગ જીતીને ઈતિહાસ રચવા માંગે છે, નેહરુ પછી આજ સુધી કોઈ નેતા સતત ત્રણ ચૂંટણી જીત્યા નથી. ભાજપની આ યોજનાઓને તોડફોડ કરવા માટે વિપક્ષ પણ તૈયાર છે અને એક થઈને ચૂંટણી જંગમાં ઉતરવાની તૈયારીમાં છે, જેની બેઠક પટના બાદ બેંગલુરુમાં યોજાવા જઈ રહી છે. વિપક્ષ ભાજપ સામે વન-ટુ-વન લડાઈ કરવા માંગે છે, જેને જોઈને ભાજપે પોતાના નબળા કિલ્લાને મજબૂત કરવાના પ્રયાસો શરૂ કરી દીધા છે. ઉત્તરથી દક્ષિણ સુધી ભાજપ પોતાના ગઠબંધનમાં નવા સહયોગીઓને સામેલ કરવા માંગે છે?