RBI એક્ટ, 1934ની કલમ 24(1) હેઠળ નવેમ્બર 2016માં રૂ. 2,000ની નોટ જારી કરવામાં આવી હતી. 2016માં, રૂ. 500 અને રૂ. 1,000ની નોટોને કાનૂની ટેન્ડર તરીકે રદ કરવામાં આવ્યા બાદ રૂ. 2,000ની નોટો રજૂ કરવામાં આવી હતી.
દેશના નાણા મંત્રાલયે સોમવારે 2000 રૂપિયાની નોટને લઈને એક વિશેષ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે. આ રિપોર્ટ અનુસાર દેશમાં ચલણમાં 2000 રૂપિયાની નોટ 25 ટકાથી ઓછી રહી છે. આ રૂપિયા જમા કરાવવાનો સમય હજુ 30 સપ્ટેમ્બર સુધી છે. જો કે, ઓગસ્ટ મહિનામાં દેશના અલગ-અલગ રાજ્યો સહિત 14 બેંક રજાઓ આવવાની છે, પરંતુ તેમાંથી મોટાભાગની બેંક રજા રાજ્યની છે. પાન ઈન્ડિયાની રજાઓ ઘણી ઓછી છે. તે પછી પણ, જે લોકો પાસે દેશમાં 2000 રૂપિયાની નોટ છે, તેમને સમય બગાડ્યા વિના, મંત્રાલય તેમને જમા કરાવવા માટે કહી રહ્યું છે. તમને એ પણ જણાવી દઈએ કે 2000 રૂપિયાની નોટોને લઈને મંત્રાલય દ્વારા કેવા પ્રકારનો રિપોર્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યો છે.
નાણાં મંત્રાલયે આ આંકડા જાહેર કર્યા છે
નાણા મંત્રાલયે પોતાનો રિપોર્ટ જાહેર કરતા કહ્યું કે 2,000 રૂપિયાની કિંમતની લગભગ 77 ટકા નોટો બેંકોમાં જમા થઈ ગઈ છે. નાણા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, ચલણમાં રૂ. 2,000ની નોટોની સંખ્યા 19 મેના રોજ 1.77 અબજથી ઘટીને 30 જૂને 418 મિલિયન થઈ ગઈ છે. મંત્રાલયે કહ્યું કે ચલણમાં આ નોટોની કિંમત 19 મેના રોજ 3.56 ટ્રિલિયન રૂપિયાથી ઘટીને 30 જૂને 84,000 કરોડ રૂપિયા થઈ ગઈ છે. બાકીના પૈસા જમા કરાવવા માટે લોકો પાસે 30 સપ્ટેમ્બર સુધીનો સમય છે.
શું સમયમર્યાદા લંબાવવામાં આવશે?
હવે સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે શું નાણા મંત્રાલય આ સમયમર્યાદા વધારશે. તો સરકાર ચોમાસુ સત્રમાં આ પ્રશ્નનો જવાબ આપી ચૂકી છે. નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ સંસદમાં સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે સરકારે 2000 રૂપિયાની નોટ જમા કરાવવાની અંતિમ તારીખ 30 સપ્ટેમ્બર રાખી છે. તે પહેલા તમામ લોકોએ 2000 રૂપિયાની નોટ જમા કરાવવી પડશે. તેની સમયમર્યાદા વધારવામાં આવશે નહીં. હજુ સુધી આ અંગે કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી. અન્ય એક પ્રશ્નના જવાબમાં તેમણે કહ્યું કે સરકારનો અત્યારે કોઈ અન્ય નોટને ડિમોનેટાઈઝ કરવાનો કોઈ ઈરાદો નથી.
આરબીઆઈએ મે મહિનામાં જાહેરાત કરી હતી
19 મેના રોજ, આરબીઆઈએ 2,000 રૂપિયાની નોટોને કાનૂની ટેન્ડર તરીકે જાળવી રાખીને ચલણમાંથી પાછી ખેંચી લેવાનો નિર્ણય કર્યો. બીજી તરફ, આરબીઆઈએ બેંકોને આ પ્રકારની નોટો જારી કરવાનું તાત્કાલિક બંધ કરવાની સલાહ આપી અને કહ્યું કે 30 સપ્ટેમ્બર, 2023 પહેલા તમામ રૂ. 2,000ની નોટ બદલી દેવી જોઈએ. RBI એક્ટ, 1934ની કલમ 24(1) હેઠળ નવેમ્બર 2016માં રૂ. 2,000ની નોટ જારી કરવામાં આવી હતી. 2016 માં, કાનૂની ટેન્ડર તરીકે અગાઉની રૂ. 500 અને રૂ. 1,000 ની બેંક નોટોને રદ કરવામાં આવ્યા પછી અર્થતંત્રની ચલણની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા રૂ. 2,000ની નોટો રજૂ કરવામાં આવી હતી.
