સ્વતંત્રતા દિવસ વિશેષ 2023 77 વર્ષ પહેલા 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ આપણો દેશ ભારત આઝાદ થયો હતો. સ્વતંત્ર ભારતમાં ઘણા નવા ફેરફારો થયા, જેના કારણે આઝાદીનો તે દિવસ આપણા માટે હંમેશા માટે ખાસ બની ગયો. બીજી તરફ, સ્વતંત્રતા દિવસનું તે વર્ષ હિન્દી સિનેમા માટે પણ ખૂબ મહત્વનું હતું. તે વર્ષે 114 ફિલ્મો રિલીઝ થઈ હતી જેમાંથી 5 ફિલ્મો બોક્સ ઓફિસ પર સફળ રહી હતી.
આગામી 15મી ઓગસ્ટે દેશની આઝાદીનું 77મું વર્ષ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવશે. દરેક દેશવાસી સ્વતંત્રતા દિવસના આ ખાસ દિવસની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યો છે. જે વર્ષ એટલે કે 1947માં જ્યારે આપણો દેશ ભારત આઝાદ થયો, તે સમયે હિન્દી સિનેમાનું વાતાવરણ અલગ હતું. તે સમયગાળા દરમિયાન લગભગ 114 ફિલ્મો બની અને રિલીઝ થઈ. તેમાંથી 5 ફિલ્મો એવી હતી કે તેણે બોક્સ ઓફિસ પર સફળતા હાંસલ કરીને નવો રેકોર્ડ બનાવ્યો.
શહેનાઈ
સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ દિવસે 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ હિન્દી સિનેમા ફિલ્મ ‘શહેનાઈ’ રિલીઝ થઈ હતી. શહનાઈએ સ્વતંત્રતા દિવસે તેની રિલીઝ સાથે ઈતિહાસ રચ્યો હતો. નિર્દેશક પીએલ સંતોષીની ફિલ્મે તે સમય દરમિયાન બોક્સ ઓફિસ પર ધૂમ મચાવી હતી, જેના કારણે શહનાઈ આઝાદ ભારતની પ્રથમ હિટ ફિલ્મ સાબિત થઈ હતી.આ ફિલ્મમાં કિશોર કુમાર, નાસિર ખાન, ઈન્દુમતી, રેહાના, સી રામચંદ્ર અને વીએચ દેસાઈ જેવા દિગ્ગજ કલાકારો હાજર હતા. કિશોર દાના ચાહકોના કારણે આ ફિલ્મની ટિકિટો મોટી સંખ્યામાં વેચાઈ અને બિઝનેસની દૃષ્ટિએ ફિલ્મ ટોચ પર રહી. ચાર બહેનોની પ્રેમ કહાની પર આધારિત, કિશોર કુમારને પોલીસ ઇન્સ્પેક્ટર તરીકે ચમકાવતી 133 મિનિટની શહનાઈ દર્શકોને પસંદ પડી હતી.
દર્દ
‘દાંસ્તા, દિલ્લગી અને દુલારી’ જેવી ઘણી શાનદાર ફિલ્મો બનાવનાર ડિરેક્ટર અબ્દુર રશીદની ફિલ્મ ‘દર્દ’ પણ વર્ષ 1947માં રિલીઝ થઈ હતી. આ ફિલ્મના ગીતો બધાને ગમ્યા, સાથે જ અનોખી લવસ્ટોરી પણ આ ફિલ્મે બધાના દિલ જીતી લીધા. સંગીતકાર નૌશાદ અલીનાં ગીતો આ ફિલ્મને મ્યુઝિકલ હિટ બનાવવામાં અસરકારક સાબિત થયાં. દર્દની સ્ટાર કાસ્ટ પર નજર કરીએ તો તેમાં સુરૈયા, મુનાવર સુલતાના, નવાબ સાહિબ અને શ્યામ કુમાર જેવા કલાકારોએ મહત્વની ભૂમિકાઓ ભજવી હતી. જણાવી દઈએ કે સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ વર્ષમાં આ ફિલ્મ ટોપ-5 હિટ ફિલ્મમાં સામેલ થઈ હતી.
દો ભાઈ
આઝાદ દેશના પહેલા વર્ષ 1947માં બમ્પર કમાણી કરનાર હિન્દી ફિલ્મોની યાદીમાં ‘દો ભાઈ’નું નામ ચોક્કસપણે સામેલ થશે. ઉલ્હાસ, કામિની કૌશલ અને રાજન હક્સર જેવા દિગ્ગજ કલાકારો અભિનીત, દો ભાઈ લોકોને ખૂબ પસંદ આવી હતી, જેના કારણે ફિલ્મે બોક્સ ઓફિસ પર પણ સારો બિઝનેસ કર્યો હતો. મુનશી દિલ દ્વારા દિગ્દર્શિત આ ફિલ્મમાં બે ભાઈઓની અનોખી વાર્તા દર્શાવવામાં આવી છે. ‘શહનાઈ’ પછી દો ભાઈ બીજી એવી ફિલ્મ હતી જે 1947માં હિટ સાબિત થઈ હતી.
જુગનુ
સદાબહાર અભિનેતા દિલીપ કુમાર સાહેબ અને નૂરજહાંની શાનદાર ફિલ્મ ‘જુગનુ’ આ યાદીમાં સામેલ છે. આ ફિલ્મની ખાસ વાત એ હતી કે દિગ્ગજ ગાયક મોહમ્મદ રફીના ગીતો હતા, જેઓ તે સમય દરમિયાન દર્શકોના દિલને સ્પર્શી ગયા હતા. એટલું જ નહીં, નૂરજહાંએ પોતાના કરિશ્માઈ અવાજથી આ ફિલ્મમાં ‘હમ તો શામ, આજ કી રાત’ અને ‘ઉમંગે દિલ મેં મચલી’ જેવા શ્રેષ્ઠ ગીતો પણ ગાયા હતા. નિર્દેશક શૌકત હુસૈન રિઝવીની આ ફિલ્મ તે વર્ષે બોક્સ ઓફિસ પર સફળ સાબિત થઈ હતી.
મિર્ઝા સાહિબાન
વર્ષ 1947ની ટોપ-5 હિટ ફિલ્મોની યાદીમાં ‘મિર્ઝા સાહિબાન’ ફિલ્મનું નામ ચોથા નંબર પર આવે છે. આ નૂરજહાં સ્ટારર ફિલ્મની સફળતાનો સંપૂર્ણ શ્રેય તેમના ખભા પર જાય છે. જોકે, નૂરજહાંની સાથે એક્ટર ત્રિલોક કપૂરે પણ આ ફિલ્મમાં પોતાના અભિનયથી બધાને પ્રભાવિત કર્યા હતા.
બે પ્રેમીઓની હૃદયસ્પર્શી વાર્તા, મિર્ઝા સાહિબાનને પ્રેક્ષકો તરફથી અપાર પ્રેમ મળ્યો. આલમ એ છે કે દિગ્દર્શક કે. અમરનાથની આ ફિલ્મ સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ વર્ષમાં જ હિટ સાબિત થઈ હતી.