યુનિફાઈડ પેમેન્ટ્સ ઈન્ટરફેસ એટલે કે UPI ના વધતા વ્યવહારોએ છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં ડેબિટ કાર્ડ ટ્રાન્ઝેક્શનની ઝડપમાં ઘટાડો કર્યો છે. આ નવીનતમ ડેટા દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યું છે. કોવિડ-19 રોગચાળા પછી વધી રહેલા ડિજિટલ વ્યવહારોને કારણે ડેબિટ કાર્ડના ઉપયોગમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. આજે UPI સૌથી લોકપ્રિય ડિજિટલ પેમેન્ટ પ્લેટફોર્મ બની ગયું છે. બિઝનેસ સ્ટાન્ડર્ડના સમાચાર અનુસાર, નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે UPI દ્વારા નાના ટ્રાન્ઝેક્શનની સુવિધાને કારણે ડેબિટ કાર્ડના ગ્રોથ પર અસર પડી હતી.
શું તફાવત છે તે સમજો
ભારતીય રિઝર્વ બેંકના તાજેતરના ડેટા અનુસાર, જુલાઈ 2020માં ડેબિટ કાર્ડ દ્વારા કુલ ખર્ચ 2.81 ટ્રિલિયન રૂપિયા હતો, જે જુલાઈ 2023માં વધીને રૂપિયા 3.15 ટ્રિલિયન થઈ ગયો છે. એટલે કે 11.96 ટકાનો વધારો થયો હતો. જ્યારે આ જ સમયગાળા દરમિયાન UPI દ્વારા ખર્ચમાં 428 ટકાની વિક્રમી વૃદ્ધિ નોંધાઈ હતી. બિઝનેસ સ્ટાન્ડર્ડના સમાચાર અનુસાર, ત્રણ વર્ષમાં આ આંકડો 2.90 ટ્રિલિયન રૂપિયાથી વધીને 15.33 ટ્રિલિયન રૂપિયા થઈ ગયો છે.
માસિક UPI રૂ. 15 ટ્રિલિયનથી વધુ
સમાચાર અનુસાર, ગત ઓગસ્ટમાં UPI દ્વારા ટ્રાન્ઝેક્શનની સંખ્યા 10 અબજ રૂપિયા સુધી પહોંચી ગઈ છે, જે અત્યાર સુધીના કોઈપણ એક મહિનામાં સૌથી વધુ છે. મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ, માસિક UPI રૂ. 15 ટ્રિલિયનને વટાવી ગયું છે. તેવી જ રીતે, જુલાઈ 2020 માં જ્યાં બેંકોએ 852.35 મિલિયન ડેબિટ કાર્ડ વ્યવહારો જારી કર્યા. ત્રણ વર્ષ પછી તે વધીને 970.74 મિલિયન થઈ. રિપોર્ટ અનુસાર, આવો વધારો પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજનાને કારણે થયો છે, જેમાં લોકોને તેમના બેઝિક સેવિંગ્સ બેંક એકાઉન્ટ ખોલવાના સમયે ડેબિટ કાર્ડ આપવામાં આવ્યા હતા.