જો તમે સ્માર્ટ ફોન વપરાશકર્તા છો અને તમને લોટરી જીતવા, નકલી ચૂકી ગયેલી ડિલિવરી, ડિલિવરી સંબંધિત સમસ્યાઓ, નકલી બેંક ચેતવણીઓ, પાસવર્ડ અપડેટ્સ જેવા SMS મળે છે, તો સાવચેત રહો. આજકાલ, સાયબર ઠગ આવા SMS અથવા ઈમેલ દ્વારા સ્માર્ટફોન યુઝર્સને સરળતાથી મૂર્ખ બનાવી રહ્યા છે અને તેમના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી રહ્યા છે. એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ભારતીયોને દરરોજ 12 નકલી મેસેજ/કૌભાંડ મળે છે અને તેને ઓળખવામાં દર અઠવાડિયે 1.8 કલાક લાગે છે.
McAfeeના ગ્લોબલ સ્કેમ મેસેજ સ્ટડીમાં ભારત સહિત સાત દેશોના 7,000થી વધુ પુખ્ત વયના લોકોએ ભાગ લીધો હતો અને એ સમજવા માટે અભ્યાસમાં ભાગ લીધો હતો કે કેવી રીતે AI દ્વારા ચાલતા કૌભાંડના સંદેશાઓ અને કૌભાંડોની વધતી જતી જટિલતા વિશ્વભરના ગ્રાહકોને અસર કરી રહી છે.
ચોંકાવનારી વાત એ છે કે 82% ભારતીયો નકલી મેસેજનો શિકાર બને છે. નકલી નોકરીની સૂચનાઓ અથવા ઑફર્સ (64%) અને બેંક ચેતવણી સંદેશાઓ (52%) એ લોકોને છેતરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી સૌથી સામાન્ય યુક્તિઓ છે.
TOI સમાચાર અનુસાર, ભારતમાં હાથ ધરવામાં આવેલા એક સર્વેક્ષણમાં બહાર આવ્યું છે કે ભારતમાં 60% ઉત્તરદાતાઓએ કહ્યું કે તેઓને સ્કેમ સંદેશાઓ ઓળખવામાં મુશ્કેલી પડે છે, કારણ કે હેકર્સ તેમને વધુ વિશ્વસનીય બનાવવા માટે AI નો ઉપયોગ કરે છે. વધુમાં, 49% લોકોએ કહ્યું કે કૌભાંડના સંદેશાઓ હવે વધુ વિશ્વસનીય અને ઓછી ભૂલો સાથે દેખાય છે. આ ઉપરાંત, તેમાં અંગત માહિતી પણ હોય છે, જેના કારણે તેને ઓળખવી મુશ્કેલ બને છે.
નકલી સંદેશાઓના પ્રકાર અને તેમની ટકાવારી
“તમે ઇનામ જીતી લીધું છે!” – 72%
નકલી નોકરીની સૂચનાઓ અથવા ઑફર્સ – 64% બેંક ચેતવણી સંદેશાઓ – 52%
તમે ન કરેલી ખરીદીઓ વિશેની માહિતી – 37%
નેટફ્લિક્સ, એમેઝોન પ્રાઇમ જેવા OTT પ્લેટફોર્મના સબ્સ્ક્રિપ્શન અપડેટ્સ – 35%
નકલી ચૂકી ગયેલ ડિલિવરી, અથવા ડિલિવરી સમસ્યા, બિન-પ્રમાણીકરણ – 29%
એમેઝોન સુરક્ષા ચેતવણીઓ, અથવા એકાઉન્ટ અપડેટ્સ સંબંધિત સૂચનાઓ – 27%
82 ટકા લોકોએ ક્લિક કર્યું: લગભગ દરેક સ્માર્ટ ફોન વપરાશકર્તા ઉપરોક્ત સંદેશાઓ દરરોજ મેળવે છે. ભારતના કિસ્સામાં, સર્વે દર્શાવે છે કે 90% વપરાશકર્તાઓ દરરોજ ઇમેઇલ અને ટેક્સ્ટ દ્વારા અને 84% સોશિયલ મીડિયા પર નકલી સંદેશા મેળવે છે. ચિંતાની વાત એ છે કે આમાંથી 82% લોકોએ ફેક મેસેજ પર ક્લિક કર્યું છે.
લોકો કયા સંદેશાઓ પર સરળતાથી વિશ્વાસ કરે છે?
“તમે ઇનામ જીતી લીધું છે!” – 41%
તમે ન કરેલી ખરીદીઓ વિશેની માહિતી – 24%
નેટફ્લિક્સ, એમેઝોન પ્રાઇમ જેવા OTT પ્લેટફોર્મના સબ્સ્ક્રિપ્શન અપડેટ્સ – 35%
નકલી ચૂકી ગયેલ ડિલિવરી, અથવા ડિલિવરી સમસ્યા, સૂચના – 23%
એમેઝોન સુરક્ષા ચેતવણીઓ, અથવા એકાઉન્ટ અપડેટ્સ સંબંધિત સૂચનાઓ – 27%
સાઇન ઇન અને સ્થાન ચકાસણી સંદેશાઓ – 24%
આવા સંદેશાઓનું લોકો શું કરે છે?
સર્વે મુજબ, 28% લોકો સ્કેમ ઈમેલને અવગણે છે, જ્યારે 28% વપરાશકર્તાઓ મોકલનારને બ્લોક કરે છે અને 31% વપરાશકર્તાઓ સંદેશાઓની જાણ કરે છે. જો કે, 88% ભારતીયો ઓનલાઈન કૌભાંડો શોધવા માટે AI પર વિશ્વાસ કરે છે અને 59% માને છે કે કૌભાંડોને હરાવવા માટે AI જરૂરી છે.