મ્યુચ્યુઅલ ફંડ એ એક રોકાણ યોજના છે જે લોકો પાસેથી નાણાં એકઠા કરે છે અને તે નાણાંને શેર અને મની માર્કેટ સાધનો જેવી નાણાકીય સિક્યોરિટીઝમાં રોકાણ કરે છે. જો તમે પણ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં પૈસા રોકાણ કરવાનું વિચારી રહ્યા છો અને નવા છો, તો આ પહેલા તમારે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સંબંધિત કેટલીક ખાસ શરતો જાણવી જોઈએ.
ફંડ યુનિટ્સ અથવા શેર
મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણકારો જે ફંડમાં રોકાણ કરવા માંગે છે તેના યુનિટ્સ અથવા શેર ખરીદીને રોકાણ કરે છે. રોકાણકાર જેટલા વધુ યુનિટ્સ ખરીદશે, તેટલું જ તેનું રોકાણ વધુ થશે.
ચોખ્ખી સંપત્તિ મૂલ્ય (NAV)
નેટ એસેટ વેલ્યુ એ ફંડના યુનિટ્સનું મૂલ્ય/કિંમત અથવા શેર દીઠ કિંમત છે. આ વાસ્તવમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડના પ્રદર્શનનું મુખ્ય સૂચક છે. ફંડના પ્રદર્શનના આધારે, તેની NAV સમયાંતરે બદલાતી રહે છે. ફંડ યુનિટ્સ ખરીદતી વખતે કે વેચતી વખતે, વર્તમાન NAV ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે અને યુનિટ્સ પ્રતિ યુનિટ પ્રવર્તમાન ભાવે ખરીદવામાં/વેચવામાં/રિડીમ કરવામાં આવે છે.
એન્ટ્રી લોડ
મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમના યુનિટ્સ ખરીદતી વખતે રોકાણકારે ચૂકવવાની કુલ રકમ આ છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરે છે ત્યારે ફંડ મેનેજમેન્ટ કંપની દ્વારા લેવામાં આવતી એન્ટ્રી ફી મૂળભૂત રીતે તે ફી હોય છે.
એક્ઝિટ લોડ
જ્યારે કોઈ રોકાણકાર મ્યુચ્યુઅલ ફંડના યુનિટ્સ રિડીમ કરે છે, ત્યારે ફંડ હાઉસ દ્વારા એક્ઝિટ લોડ વસૂલવામાં આવે છે. એક્ઝિટ લોડ નિશ્ચિત નથી અને તે યોજનાથી યોજનામાં બદલાઈ શકે છે. સામાન્ય રીતે, એક્ઝિટ લોડ 0.25% થી 4% સુધીનો હોય છે.
અસ્કયામતો અંડર મેનેજમેન્ટ (AUM)
AUM એ ભંડોળનું કુલ બજાર મૂલ્ય છે જેનું સંચાલન અને સંચાલન ચોક્કસ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપની દ્વારા કરવામાં આવે છે.
ખર્ચ ગુણોત્તર
મ્યુચ્યુઅલ ફંડનો ખર્ચ ગુણોત્તર એ ફંડ દ્વારા કરવામાં આવેલા કુલ ખર્ચ અને તેના દ્વારા હસ્તગત કરવામાં આવેલી કુલ સંપત્તિનો ગુણોત્તર છે.
નવી ફંડ ઓફર (NFO)
એનએફઓ એ નવીનતમ ફંડ ઑફર્સ અને યોજનાઓ છે જે એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીઓ દ્વારા બજારમાં રજૂ કરવામાં આવે છે. બેંકબજારના જણાવ્યા અનુસાર, આ નવા ફંડ્સ ખાસ ઓફર ભાવે લોન્ચ કરવામાં આવ્યા હોવાથી, રોકાણકારો આ યુનિટ્સ સામાન્ય બજાર ભાવ કરતાં પ્રમાણમાં ઓછા ભાવે ખરીદી શકે છે.
મુક્તિ
જ્યારે ફંડ યુનિટ્સ વેચાય છે, ટ્રાન્સફર થાય છે અથવા રદ થાય છે, ત્યારે તેને રિડેમ્પશન કહેવામાં આવે છે.
SIP રોકાણો
SIP અથવા સિસ્ટમેટિક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્લાનિંગ એ સમયાંતરે હપ્તાઓમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં નાની રકમનું રોકાણ કરવાની એક પદ્ધતિ છે. આ રિકરિંગ રોકાણ સાધન પસંદ કરીને, લોકો મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં સાપ્તાહિક, ત્રિમાસિક અને માસિક ધોરણે એકસાથે રકમને બદલે નાની રકમનું રોકાણ કરી શકે છે.
લમ્પસમ રોકાણ
લમ્પ સમ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણ એ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં નિશ્ચિત લમ્પ સમ રકમનું યોગદાન આપવાની એક પદ્ધતિ છે. આ પ્રકારનું રોકાણ ખાસ કરીને એવા લોકો દ્વારા પસંદ કરવામાં આવે છે જેમની પાસે રોકાણ કરવા માટે ઘણા પૈસા હોય છે. મોટી મૂડી ધરાવતા નિવૃત્ત વ્યક્તિઓ સામાન્ય રીતે આવા રોકાણો પસંદ કરે છે.
ઇક્વિટી ફંડ્સ
ઇક્વિટી ફંડ્સ એ ગ્રોથ ફંડ્સ છે જે ફક્ત કંપનીઓના શેર અને શેરમાં રોકાણ કરે છે. સ્ટોક ફંડ્સ તરીકે પણ ઓળખાતા, આ ફંડ્સના પોર્ટફોલિયોમાં વિવિધ કંપનીઓના સ્ટોક્સ અને શેર્સનું મિશ્રણ હોય છે.
ડેટ ફંડ્સ
આ પ્રકારના ભંડોળ સરકારી સિક્યોરિટીઝ, ટ્રેઝરી બિલ્સ, મની માર્કેટ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ, કોર્પોરેટ બોન્ડ્સ અને અન્ય પ્રકારની ડેટ સિક્યોરિટીઝ જેવી ફિક્સ્ડ ઇન્કમ સિક્યોરિટીઝના સંયોજનમાં રોકાણ કરે છે. આવી સિક્યોરિટીઝની પરિપક્વતાની તારીખ નિશ્ચિત હોય છે અને તે ચોક્કસ વ્યાજ દર ચૂકવે છે. આ મોટે ભાગે એવા રોકાણકારો દ્વારા પસંદ કરવામાં આવે છે જેઓ વધારે જોખમ લેવા માંગતા નથી અને સ્થિર આવકથી સંતુષ્ટ છે.
લોક-ઇન સમયગાળો
લોક-ઇન પિરિયડ એ સમયગાળો છે જે દરમિયાન રોકાણકારને કોઈ ચોક્કસ રોકાણ વેચવાની મંજૂરી નથી. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, લોક-ઇન સમયગાળા દરમિયાન, વ્યક્તિનું રોકાણ લોક રહે છે.
ફ્લોટિંગ રેટ દેવું
એક પ્રકારનો બોન્ડ અથવા દેવું જેનો કૂપન રેટ બજારની સ્થિતિમાં ફેરફારના આધારે વધઘટ થાય છે. હોલ્ડિંગ પીરિયડ – તે સમયગાળો અથવા અવધિ છે જેના માટે રોકાણકાર સંપત્તિ ધરાવે છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, તે સિક્યોરિટી ખરીદવાની શરૂઆતની તારીખ અને તેના વેચાણની તારીખ વચ્ચેનો સમય છે.
લાંબા ગાળાના મૂડી લાભો
૧૨ મહિનાથી વધુ સમયગાળા માટે રાખવામાં આવેલા શેર અને સિક્યોરિટીઝ જેવી સંપત્તિના વેચાણમાંથી મેળવેલો નફો.
ટૂંકા ગાળાના મૂડી લાભો
એક વર્ષ કરતા ઓછા સમય માટે માલિકીના શેર, સ્ટોક અને સિક્યોરિટીઝ જેવી સંપત્તિના વેચાણથી રોકાણકાર દ્વારા મેળવેલ નફો.
પોર્ટફોલિયો ટર્નઓવર દર
આ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ પોર્ટફોલિયોમાં ફેરફાર પર વસૂલવામાં આવતો દર છે.