લેપટોપ અને કોમ્પ્યુટર જેવા ચોક્કસ IT હાર્ડવેર ઉત્પાદનોની આયાત માટે વાણિજ્ય મંત્રાલયની એક શાખા DGFT દ્વારા લાયસન્સિંગ નિયમોમાં ફેરફારથી સ્થાનિક ઉત્પાદનને વેગ મળશે. સંશોધન સંસ્થા ગ્લોબલ ટ્રેડ રિસર્ચ ઇનિશિયેટિવ (GTRI) એ જણાવ્યું હતું કે સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન (SEZ)માં એસેમ્બલ થયેલા લેપટોપ અને ટેબલેટ પરના આયાત પ્રતિબંધોમાંથી મુક્તિ ભારતના ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉત્પાદનમાં નોંધપાત્ર ફેરફારો લાવશે.
સરકારે ગુરુવારે આ ઉત્પાદનોની આયાત માટેના જટિલ લાઇસન્સિંગ ધોરણોમાં ફેરફાર કર્યો છે અને આયાતકારો માટે ઑનલાઇન અધિકૃતતા સિસ્ટમ લાગુ કરી છે. નવા લાઇસન્સિંગ શાસનનો હેતુ મુખ્યત્વે આ ઉત્પાદનોની આયાત પર દેખરેખ રાખવાનો છે જેથી ખાતરી કરી શકાય કે તેઓ વિશ્વસનીય સ્ત્રોતોમાંથી આવી રહ્યાં છે. આ નિયમો 1 નવેમ્બરથી લાગુ થશે.
ભારતીય બજારમાં લેપટોપ ખરીદવાની બે રીત
જીટીઆરઆઈના સહ-સ્થાપક અજય શ્રીવાસ્તવે જણાવ્યું હતું કે સ્થાનિક સપ્લાયર્સ પાસે હવે ભારતીય બજાર માટે લેપટોપ મેળવવાના બે રસ્તા છે. તેઓ SEZ માં આવેલી કંપનીઓ પાસેથી લેપટોપ ખરીદી શકે છે અથવા સીધી આયાતનો વિકલ્પ પસંદ કરી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે ઘણી વૈશ્વિક કંપનીઓ ભારતમાં વિવિધ સેઝમાં લેપટોપ અને અન્ય ઉપકરણોના ઉત્પાદનમાં રોકાણ કરી ચૂકી છે.
પર્સનલ કોમ્પ્યુટર (PC) અને લેપટોપની વૈશ્વિક નિકાસ 2022માં $163 બિલિયન સુધી પહોંચવાની ધારણા હતી, જેમાં ચીન 80 ટકાથી વધુ લેપટોપ સપ્લાય કરે છે અને તેમાં વપરાતા મોટા ભાગના ઘટકોનું સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદન કરે છે. શ્રીવાસ્તવે કહ્યું કે કોઈપણ એક દેશ (ખાસ કરીને ચીન જેવો ભૌગોલિક રાજકીય રીતે સંવેદનશીલ દેશ) પર વૈશ્વિક નિર્ભરતા જોખમો સર્જે છે.