વિશ્વકર્મા યોજના બદલશે લાખો કામદારોનું ભાગ્ય, શું આ માસ્ટર સ્ટ્રોક મોદી સરકાર માટે ગેમ ચેન્જર સાબિત થશે?

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી (PM Narendra Modi) એ 77મા સ્વતંત્રતા દિવસના અવસર પર લાલ કિલ્લાની પ્રાચી પરથી ભારતના ભવિષ્ય માટે ઘણી યોજનાઓની જાહેરાત કરી. ‘સબકા સાથ-સબકા વિકાસ’ ના મૂળ મંત્ર સાથે, PM મોદીએ આ પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રી વિશ્વકર્મા યોજના (PM વિશ્વકર્મા કૌશલ સન્માન યોજના – PM VIKAS) ની પણ જાહેરાત કરી હતી. આ યોજના સુથાર, મોચી, ધોબી જેવા કામદારો માટે છે જેઓ દેશના આર્થિક પિરામિડના સૌથી નીચલા સ્તરે છે. લાલ કિલ્લા પરથી પીએમની જાહેરાતના બીજા જ દિવસે કેન્દ્રીય કેબિનેટે પણ આ યોજનાને મંજૂરી આપી દીધી છે.

આ યોજના 18 પ્રકારના પરંપરાગત કામદારો માટે છે. જેમને સરકાર માત્ર 5 ટકા વ્યાજ દરે લોન આપશે. આ યોજનાની મદદથી 30 લાખથી વધુ કામદારોને આગળ વધવાની તક મળશે. આગામી વર્ષે યોજાનારી સામાન્ય ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને આ યોજનાને મોદી સરકાર માટે ગેમ ચેન્જર માનવામાં આવી રહી છે. ચાલો જાણીએ કે આ યોજના શું છે, કોના માટે, આપણે તેનો લાભ કેવી રીતે લઈ શકીએ અને શું આ યોજના ખરેખર નીચલા વર્ગના કામદારોને આર્થિક વિકાસના પ્રવાહમાં જોડવામાં સફળ થશે?

શું છે પ્રધાનમંત્રી વિશ્વકર્મા યોજના?

કેન્દ્ર સરકારની ‘પીએમ વિશ્વકર્મા યોજના’ એવા સ્વરોજગાર લોકો માટે છે જે મશીનનો ઉપયોગ કર્યા વિના પરંપરાગત હથિયારોની મદદથી કામ કરે છે. સરકારે આમાં ધોબી, સુથાર, વાળંદ, લુહાર જેવા 18 પ્રકારના કામદારોનો સમાવેશ કર્યો છે. નાણાકીય વર્ષ 2023-24 થી નાણાકીય વર્ષ 2027-28 સુધીના પાંચ વર્ષના ગાળામાં આના પર 13 હજાર કરોડ રૂપિયા ખર્ચવામાં આવશે અને 30 લાખ પરંપરાગત કારીગરોને તેનો લાભ મળશે. આ યોજનાના બે તબક્કા છે, પ્રથમ તબક્કામાં કામદારોને 5 ટકાના દરે 1 લાખ રૂપિયાની લોન આપવામાં આવશે. આગામી તબક્કામાં આ રકમ વધારીને 2 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવશે.

યોજનાનો લાભ કોને મળશે?

જણાવી દઈએ કે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે 1 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ કરેલા સામાન્ય બજેટ દરમિયાન આ યોજનાની જાહેરાત કરી હતી. આ અંતર્ગત માત્ર આર્થિક મદદ જ નહીં પરંતુ ટ્રેનિંગ, આધુનિક ટેક્નોલોજી અને ગ્રીન ટેક્નોલોજી વિશે જણાવવું, બ્રાન્ડ્સનું પ્રમોશન, સ્થાનિક અને વૈશ્વિક બજારો સાથે કનેક્ટિવિટી, ડિજિટલ પેમેન્ટ અને સામાજિક સુરક્ષાનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ યોજનામાં 18 પ્રકારના પરંપરાગત કામદારોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આમાં સુથાર, હોડી બનાવનારા, લુહાર, હથોડી અને ઓજાર બનાવનારા, સુવર્ણકાર, કુંભાર, પથ્થર કોતરનારા, ચામડા, ચણતર, કાર્પેટ, સાવરણી અને ટોપલી બનાવનારા, ધોબી, દરજી, માછીમારીની જાળ બનાવનારા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

વિશ્વકર્મા યોજના ક્યારે શરૂ થશે

પરંપરાગત કામદારોને પોષણક્ષમ દરે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવા માટે સરકારે આ યોજનાને લઈને પૂરજોશમાં તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. કેન્દ્રીય કેબિનેટે 16 ઓગસ્ટે જ આ યોજનાને મંજૂરી આપી દીધી છે. આ યોજના આવતા મહિને 17 સપ્ટેમ્બરે વિશ્વકર્મા જયંતિના અવસર પર શરૂ કરવામાં આવશે. આ પ્રસંગે એક ખાસ કાર્યક્રમમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પોતે આ યોજનાને લોન્ચ કરશે. જણાવી દઈએ કે આ દિવસે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો જન્મદિવસ પણ છે.

બીજા તબક્કામાં 2 લાખ રૂપિયાની લોન

સરકારે આ યોજનાને બે તબક્કામાં વહેંચી છે. વ્યવસાય શરૂ કર્યા પછી, જ્યારે આ કામદારોને વ્યવસાયનું આયોજન કરવા અને વિસ્તરણ કરવા માટે નાણાંની જરૂર હોય, ત્યારે આ યોજનાના બીજા તબક્કામાં 2 લાખ રૂપિયાની રાહત લોન આપવામાં આવશે. પીએમ વિશ્વકર્મા યોજના હેઠળ કારીગરો અને કારીગરોને પીએમ વિશ્વકર્મા પ્રમાણપત્ર આપીને ઓળખ આપવામાં આવશે અને ઓળખ કાર્ડ પણ આપવામાં આવશે. આ યોજના હેઠળ કારીગરોને ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનમાં પ્રોત્સાહન અને માર્કેટ સપોર્ટ આપવામાં આવશે.

તાલીમ સાથે 500 સ્ટાઈપેન્ડ

કૌશલ્ય વિકાસ પણ આ યોજનાનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આના દ્વારા ગુરુ-શિષ્ય પરંપરા હેઠળ કૌશલ્યના કાર્યોને વધારનારા કામદારો માટે કૌશલ્ય વિકાસ કરવામાં આવશે. આ સાથે, તેમને તેમના વ્યવસાયને વધારવા માટે ક્રેડિટ સુવિધા અને માર્કેટ એક્સેસ આપવામાં મદદ કરવામાં આવશે. આ અંતર્ગત બે પ્રકારના કૌશલ્ય વિકાસ કાર્યક્રમ હશે જેમાં પહેલો ‘બેઝિક’ અને બીજો ‘એડવાન્સ્ડ’ હશે. આ કોર્સ કરનારને માનદ વેતન (સ્ટાઇપેન્ડ) પણ મળશે. તાલીમ મેળવનાર લાભાર્થીઓને પ્રતિદિન 500 રૂપિયાનું માનદ વેતન આપવામાં આવશે.

શું આ યોજના 2024 માટે ગેમ ચેન્જર સાબિત થશે?

આ યોજના વિશે સૌથી વધુ ચર્ચા તેના સમય વિશે પણ છે. 2024માં ચૂંટણી થવાની છે, જ્યાં સરકાર તેની ફ્લેગશિપ સ્કીમ સાથે જવા માંગે છે. આ યોજનાથી સૌથી વધુ અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ, ઓબીસી, મહિલાઓ અને નબળા વર્ગના લોકોને ફાયદો થશે. આવી સ્થિતિમાં, એવું માનવામાં આવે છે કે જો સરકાર તેના અમલીકરણ પર ગંભીરતાથી કામ કરે છે, તો આ યોજનાનો સૌથી વધુ ફાયદો અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ, ઓબીસી, મહિલાઓ અને નબળા વર્ગોને થશે.

• અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. Satyadaynews
• યુટ્યુબ ચેનલ સબસ્ક્રાઈબ કરીને જોતા રહો વિડીયો ન્યુઝ: SATYANEWS GUJARAT YouTube

The post વિશ્વકર્મા યોજના બદલશે લાખો કામદારોનું ભાગ્ય, શું આ માસ્ટર સ્ટ્રોક મોદી સરકાર માટે ગેમ ચેન્જર સાબિત થશે? first appeared on SATYA DAY.