આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI)ના જોખમો અને દુરુપયોગને લઈને શરૂઆતથી જ સવાલો ઉભા થયા છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે AIના પ્રસાર સાથે રોજગાર સંકટ વધશે. દેશોની આંતરિક અને બાહ્ય સુરક્ષા માટે ખતરો બની શકે છે. નાણાકીય છેતરપિંડી, કોપીરાઈટના ઉલ્લંઘનના કેસ હશે. આ એક સામૂહિક અસર છે, એટલે કે, દરેક પર અસર, પરંતુ AI સાથે કંઈક આવું જ થઈ શકે છે. જે અંગત રીતે કોઈના જીવનમાં ખલેલ પહોંચાડે છે. કોઈના જીવનમાં ભૂકંપ લાવ્યો. તો કંઈક આવું બન્યું છે. અમે તમને એવા કેટલાક કિસ્સાઓ જણાવીશું જે સાબિત કરે છે કે જો AI ઉપયોગી છે, તો તે મોટી મુશ્કેલી પણ લાવી શકે છે.
1. AIએ કરી ભૂલ, મહિલાની ધરપકડ
અમેરિકામાં એક 32 વર્ષીય ગર્ભવતી મહિલાની અચાનક ઘરની સામેથી ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. પોલીસે તેના પર લૂંટ અને કાર ચોરીનો આરોપ લગાવ્યો હતો. ધરપકડ સમયે મહિલાને સમજાયું ન હતું કે તેની ધરપકડ શા માટે કરવામાં આવી છે. તેમને કહેવામાં આવ્યું હતું કે તેમની ધરપકડ એઆઈ સોફ્ટવેરના આધારે કરવામાં આવી છે. AI દ્વારા તેની ઓળખ ડાકુ તરીકે થઈ હતી.
તે ગર્ભવતી મહિલાને 11 કલાક સુધી પોલીસ કસ્ટડીમાં રહેવું પડ્યું હતું. તેમને એક લાખ યુએસ ડોલર (લગભગ 82 લાખ ભારતીય રૂપિયા)ના અંગત બોન્ડ પર જામીન મળ્યા હતા. ગર્ભવતી હોવાને કારણે પોલીસ કસ્ટડીમાં મહિલાની તબિયત બગડતાં તેને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવી પડી હતી. એક મહિના પછી, જાણવા મળ્યું કે આ કિસ્સામાં, ચહેરાની ઓળખમાં AI સોફ્ટવેરમાં ભૂલ હતી. કોર્ટે કેસ બંધ કરી દીધો. પરંતુ હવે તે મહિલા પોલીસ સામે કોર્ટમાં પહોંચી છે. ફેશિયલ રેકગ્નિશન AI ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને યુએસમાં ખોટી રીતે ધરપકડનો આ છઠ્ઠો કેસ છે. તો AIની આ ભૂલ તમને બેસીને જેલની સફર કરાવી રહી છે. સામાજિક, માનસિક અને આર્થિક સતામણી અલગ, બોનસ.
2. AI અશ્લીલ ફોટા પાડી રહી છે
ભારતમાં આવા જ કેટલાક કિસ્સા સામે આવ્યા છે, જેમાં AIની મદદથી અશ્લીલ તસવીરો બનાવીને અલગ-અલગ પ્લેટફોર્મ પર વાયરલ કરવામાં આવી હતી. એક રિપોર્ટ અનુસાર, ગુવાહાટીમાં ઘણી છોકરીઓએ ફરિયાદ કરી હતી કે તેમની અશ્લીલ તસવીરો ઓનલાઈન વેચાઈ રહી છે. વાસ્તવમાં આ તસવીરો AIની ડીપ જનરેટિવ ટેક્નોલોજી દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી. આવા કિસ્સાઓમાં, AI દ્વારા ફોટા સાથે ચેડા કરીને પૈસાની માંગણી અથવા યુવતીઓને બ્લેકમેલ કરવાની ઘટનાઓ સામે આવી છે.
3. AI માતાપિતાને આઘાત આપે છે
એઆઈનો આવો જ ઉપયોગ અમેરિકા, ઈંગ્લેન્ડ અને જર્મની જેવા દેશોમાં જોવા મળ્યો છે, જે માતા-પિતા માટે આઘાતજનક છે. વાસ્તવમાં, કેટલાક કન્ટેન્ટ ક્રિએટર્સ AI દ્વારા માર્યા ગયેલા અથવા અપહરણ કરાયેલા બાળકોની તસવીરોમાંથી વીડિયો બનાવે છે અને તેને Tik-Tok જેવી સોશિયલ સાઇટ્સ પર વાયરલ કરે છે. આ વિડીયોમાં, તેણે બાળક જેવા અવાજમાં તેની સાથે બનેલી દર્દનાક ઘટનાઓની વિગતો વર્ણવી છે.
આ કેટલાક એવા કિસ્સા છે, જે ફેમસ થયા હતા, જેના વિશે મીડિયામાં અલગ-અલગ પ્રકારના સમાચાર પ્રકાશિત થયા હતા. આ જ સમાચારના આધારે, તે જ બાળકની તસવીરમાંથી AI દ્વારા સમાન બનાવટી વાર્તાઓ કહેવામાં આવી રહી છે. નેશનલ પોસ્ટના એક અહેવાલ મુજબ, આવા જ એક કેસમાં જેમ્સ બલ્ગર નામના બાળકની વાર્તા સાંભળવા મળી રહી છે. આ 2 વર્ષનો બ્રિટિશ બાળક હતો. જેનું 1993માં અપહરણ કરીને હત્યા કરવામાં આવી હતી. બાળક જ્યારે તેની માતા સાથે કરિયાણાની દુકાન સામે હતો ત્યારે તેનું અપહરણ કરવામાં આવ્યું હતું.
વીડિયોમાં બાળક જેવા અવાજમાં જેમ્સ બલ્ગરની તસવીર કહે છે-
જો તે દિવસે મારી માતા જમણી તરફ વળ્યા હોત તો હું જીવતો હોત. કમનસીબે તે ડાબી તરફ વળ્યો અને મારી સાથે…
વાસ્તવમાં, જેમ્સની માતાએ એકવાર એક ઇન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે તેનો સૌથી મોટો અફસોસ એ હતો કે જો તે તે દિવસે જમણી તરફ વળ્યો હોત, તો તેણે 10 વર્ષના બે બાળકોને તેને લઈ જતા જોયા હોત.
આવા ઘણા વીડિયો જર્મની, અમેરિકા અને ઈંગ્લેન્ડમાં જોવા મળી રહ્યા છે. બાળકોના માતા-પિતાએ પણ ટિક-ટોક અને અન્ય પ્લેટફોર્મ દ્વારા આ અંગે ફરિયાદ કરી છે. આ વીડિયો બાળકોના માતા-પિતા માટે ભારે આઘાતનું કારણ બની રહ્યા છે.
તો એકંદરે વાત એ છે કે AI વિશે જે ડર અને ધમકીઓ વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી હતી, એવું જ કંઈક થઈ રહ્યું છે. આનો અર્થ એ નથી કે આ ટેક્નોલોજીને નકારવી જોઈએ, પરંતુ દેખરેખ અને અનુકરણ જરૂરી છે.