લોકસભામાં એનડીએના સંખ્યાબળ સામે વિપક્ષના સાંસદો મર્યાદિત છે, છતાં અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો છે. ચાલો તેની સંપૂર્ણ વાત સમજીએ.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની આગેવાની હેઠળની એનડીએ સરકાર સામે વિપક્ષ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યા છે. આ પ્રસ્તાવને લોકસભા સ્પીકર ઓમ બિરલાએ સ્વીકારી લીધો છે, એટલે કે મોદી સરકારના 9 વર્ષના કાર્યકાળમાં આ બીજી વખત છે જ્યારે તેને વિપક્ષના વિશ્વાસની કસોટી આપવી પડશે.
2018માં જ્યારે વિપક્ષે મોદી સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો ત્યારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ટોણો મારતા કહ્યું હતું કે, હું તમને શુભેચ્છા પાઠવું છું. તમે એટલી મહેનત કરો છો કે 2023માં તમને ફરીથી અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવાનો મોકો મળે. એટલે કે પીએમ મોદીએ જે કહ્યું હતું તે હવે સાચું પડ્યું છે. વિપક્ષે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરી છે.
લોકસભાનું ગણિત સમજો
મણિપુરમાં હિંસા મુદ્દે વિપક્ષે કેન્દ્ર સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો છે ત્યારે અનેક સવાલો પણ ઉભા થયા છે. એક તરફ મોટી સંખ્યાત્મક તાકાત છે, તો બીજી બાજુ વિપક્ષ પાસે ગણતરીના આંકડા છે. અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ શા માટે લાવવામાં આવ્યો? પ્રસ્તાવથી કોને ફાયદો કે નુકસાન થશે?
આ પ્રશ્નોના જવાબો જાણતા પહેલા લોકસભાનું ગણિત જાણવું જરૂરી છે. એનડીએ પાસે 331 સાંસદો છે, જ્યારે વિપક્ષી ગઠબંધન ‘ઇન્ડિયા’ પાસે 144 સાંસદો છે. જે પક્ષો આ બંને છાવણીની બહાર છે તેમની પાસે 63 લોકસભા સાંસદ છે.
પડવાનું નિશ્ચિત છે તો વિરોધ શા માટે લાવ્યો?
લોકસભામાં મોદી સરકારની પ્રચંડ બહુમતી સામે ઠરાવ નિષ્ફળ જશે તે નિશ્ચિત છે. પરિણામ પહેલાથી જ ખબર છે ત્યારે આ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પાછળનો હેતુ શું છે? કોંગ્રેસના સાંસદ અધીર રંજન ચૌધરી કહે છે કે દરેક વખતે મુદ્દો જીત કે હારનો નથી. અમે આ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યો છે કારણ કે વડા પ્રધાન તમામ વિપક્ષોની ચિંતાઓને અવગણીને અમારી માંગને નકારી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે, અમારી બહુ નાની માંગ છે કે વડાપ્રધાને ગૃહની અંદર મણિપુરના મુદ્દા પર ટૂંકું નિવેદન આપવું જોઈએ અને મણિપુરના મુદ્દા પર ચર્ચા થવી જોઈએ.
કોંગ્રેસના સાંસદ ગૌરવ ગોગોઈ, જેમણે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરી હતી, તેમણે કહ્યું હતું કે, “ભારત ગઠબંધન પક્ષો પાસે કેટલા સાંસદો છે તેનાથી અમે સારી રીતે વાકેફ છીએ.” સંખ્યાની વાત નથી, હેતુ એ છે કે સંદેશો એ જાય કે વડાપ્રધાન ભલે મણિપુરને ભૂલી ગયા હોય, પરંતુ આજે આ મુશ્કેલ સમયમાં ‘ભારત’ ગઠબંધન મણિપુરની સાથે ઉભું છે.
અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવથી વિપક્ષને શું ફાયદો થશે?
વિપક્ષના અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને મંજૂરી મળવાથી તેને નૈતિક વિજય મળશે.
આ બહાને વિપક્ષને મણિપુર હિંસા પર સરકારને ઘેરવાનો મોકો મળશે.
મણિપુરના બહાને વિપક્ષ મહિલા સુરક્ષાના મુદ્દે કેન્દ્રને ભીંસમાં લઈ શકશે.
અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ મંજૂર થયા બાદ હવે પીએમ મોદીએ મણિપુર હિંસા પર નિવેદન આપવું પડશે.
સરકારે પણ આક્રમક વલણ અપનાવ્યું હતું
જો વિપક્ષ મણિપુરના મુદ્દે પીએમ મોદીને જવાબ આપવા પર અડગ છે તો સરકાર પણ વિપક્ષ પર હુમલો કરનાર છે. બુધવારે (26 જુલાઈ) કેન્દ્રીય મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાનીએ પલટવાર કરતા કહ્યું કે, વિપક્ષ માત્ર મણિપુર પર જ કેમ સવાલો પૂછે છે. તેઓ રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ અને બિહારની ચર્ચા ક્યારે કરશે. તેમણે કહ્યું, મને કહો કે તમે રાજસ્થાન પર ક્યારે ચર્ચા કરશો. તમે છત્તીસગઢ પર ક્યારે વાત કરશો. બિહારની ઘટનાઓ વિશે તમે ક્યારે વાત કરશો.
સ્મૃતિ ઈરાનીએ રાહુલ ગાંધીની મણિપુર મુલાકાત પર પણ નિશાન સાધ્યું અને કહ્યું કે, રાહુલ ગાંધીએ મણિપુરમાં કેવી રીતે આગ લગાવી તે અંગે તમે ક્યારે વાત કરશો. કોંગ્રેસ શાસિત રાજ્યોમાં મહિલાઓ સામે થતા ગુનાઓ વિશે ક્યારે વાત કરીશું.
