દુનિયામાં માત્ર 11 દેશો એવા છે જેમણે ચંદ્ર મિશન મોકલ્યા છે. આ 11માંથી માત્ર અમેરિકા, રશિયા, ચીન એવા દેશો છે જે ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરવામાં સફળ રહ્યા છે. ચંદ્રયાન-3 દ્વારા ભારત જે કામ કરવા જઈ રહ્યું છે તે ઘણું જટિલ છે. અમે ચંદ્રયાન-3ને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પાસે લેન્ડ કરવા જઈ રહ્યા છીએ. અહીં સૂર્યપ્રકાશ ખૂબ ઓછો પહોંચે છે. ખાસ વાત એ છે કે અહીં તાપમાન માઈનસ 200 ડિગ્રી સેલ્સિયસ અથવા તેનાથી પણ ઓછું થઈ જાય છે.
ઈસરોના વડા ડૉ. એસ. સોમનાથનું કહેવું છે કે ભારત ચંદ્રયાન-3ને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક સ્થિત મંઝિનસ-યુ ક્રેટર પાસે મોકલી રહ્યું છે. ચંદ્રયાન-3ને દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતારવામાં આવી રહ્યું નથી. તેને દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક જ ઉતારવામાં આવી રહ્યું છે. તેનું મુખ્ય કારણ ત્યાંનું જટિલ તાપમાન છે. પૂરતો પ્રકાશ પણ નથી. આ મુશ્કેલ મિશનને લઈને ઈસરો પહેલાથી જ એલર્ટ છે.
ચંદ્રયાન-3નું લેન્ડર અને રોવર સૌર ઉર્જાથી ચાલશે. આવી સ્થિતિમાં જો ચંદ્રયાનને દક્ષિણ ધ્રુવ પર લેન્ડ કરવામાં આવશે તો સૂર્યપ્રકાશના અભાવે આ મિશન નિષ્ફળ જશે. આ જ કારણ છે કે ચંદ્રયાનને દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક ઉતારવામાં આવી રહ્યું છે. અત્યાર સુધી કોઈ દેશને પોતાના ચંદ્ર મિશનને આ દુર્ગમ સ્થળની નજીક ઉતારવાની હિંમત નથી મળી.
આ પહેલા માત્ર અમેરિકા જ દક્ષિણ ધ્રુવની સૌથી નજીક પહોંચી શક્યું છે. જાન્યુઆરી 1968માં અમેરિકાનું સર્વેયર-7 અવકાશયાન ચંદ્ર પર ઉતર્યું હતું. અમેરિકા એકમાત્ર એવો દેશ છે જેણે ચંદ્ર પર માણસને મોકલ્યો છે અને તેને સુરક્ષિત રીતે પાછો લાવ્યો છે. અમેરિકાએ અત્યાર સુધીમાં કુલ 24 અવકાશયાત્રીઓને ચંદ્ર પર મોકલ્યા છે.
જો આપણે ચંદ્ર પર લેન્ડર અને રોવર મોકલવાની વાત કરીએ તો આ મામલામાં અત્યાર સુધી માત્ર અમેરિકા, ચીન અને રશિયા જ આ કારનામું કરી શક્યા છે. જો આપણે ચંદ્રમાંથી કેટલાક સામાન લઈને પૃથ્વી પર પાછા આવવાની વાત કરીએ તો આ કિસ્સામાં અમેરિકા, ચીન અને રશિયાએ પણ આ કારનામું કર્યું છે. ભારતનું લેન્ડર અને રોવર ત્યાંથી કંઈ લાવશે નહીં. તેમ છતાં ભારત ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ નજીક ઉતરાણ કરીને ઈતિહાસ રચવા જઈ રહ્યું છે.
ઈસરોએ ભલે ચંદ્રયાન-2ના 4 વર્ષ બાદ ત્રીજું મિશન શરૂ કર્યું હોય, પરંતુ તેની કિંમત વધારવાને બદલે તેને વધુ ઘટાડી દીધી છે. ઈસરોએ આપેલી માહિતી મુજબ, ચંદ્રયાન-3 પરનો ખર્ચ અગાઉના મિશનના ખર્ચ કરતા 363 કરોડ રૂપિયા ઓછો છે. લગભગ 63 વર્ષ પહેલા અમેરિકાએ તેના પ્રારંભિક મિશન પર 3000 ગણા વધુ પૈસા ખર્ચ્યા હતા.
જેમ જેમ ચંદ્રયાન-3 અવકાશમાં તેના મિશન તરફ આગળ વધી રહ્યું છે, તેમ તેમ પૃથ્વી પરના કેટલાક રોકાણકારોની આશાઓ પણ આસમાનને આંબી રહી છે. ચંદ્રયાન-3ની આ યાત્રામાં ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO) સિવાય 6 અન્ય કંપનીઓએ પણ મોટી ભૂમિકા ભજવી છે. જો આ મિશન સફળ થાય છે, તો આ કંપનીઓના શેરમાં મોટો ઉછાળો આવવાની સંભાવના છે, જેનાથી તેમાં રોકાણ કરનારા રોકાણકારોને પણ ફાયદો થશે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ કંપનીઓમાં રોકાણના રસ્તા પણ ખુલશે, જેના કારણે તેમનો બિઝનેસ વિસ્તરશે.
- અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. Satyadaynews
- યુટ્યુબ ચેનલ સબસ્ક્રાઈબ કરીને જોતા રહો વિડીયો ન્યુઝ: SATYANEWS GUJARAT YouTube