ગુજરાતમાં પણ યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) લાગુ કરી શકાય છે. આ અંગે ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર સિંહ પટેલે પાંચ સભ્યોની સમિતિની રચના કરી છે. આ સમિતિ યુસીસી અંગે ગુજરાતના સ્થાનિક લોકો પાસેથી સૂચનો લેશે અને પછી 45 દિવસમાં સરકારને પોતાનો અહેવાલ સુપરત કરશે. આ અહેવાલના આધારે, ગુજરાત સરકાર યુસીસી લાગુ કરવા અંગે નિર્ણય લેશે. અગાઉ, ઉત્તરાખંડની ધામી સરકારે ત્યાં યુસીસી લાગુ કર્યું છે. ઉત્તરાખંડ દેશનું પહેલું રાજ્ય છે જ્યાં UCC લાગુ કરવામાં આવ્યું છે.
જોકે, ગુજરાતના લોકોના મનમાં હવે એક પ્રશ્ન હશે કે આ કાયદો લાગુ થયા પછી શું ફેરફારો થશે? તમને જણાવી દઈએ કે યુસીસીમાં લિંગ સમાનતા પર ખાસ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. હવે લગ્ન, છૂટાછેડા, વારસો અને લિવ-ઇન રિલેશનશિપ જેવા મામલાઓમાં બધા પર સમાન નિયમો લાગુ પડશે. લગ્ન ઉપરાંત, લિવ-ઇન રિલેશનશિપનું પણ એક મહિનાની અંદર રજીસ્ટ્રેશન કરાવવું પડશે.
એટલું જ નહીં, હવે મકાનમાલિકોએ લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા યુગલોને ભાડે ઘર આપતી વખતે પણ કાળજી રાખવી પડશે. ભાડા કરાર કરતી વખતે લિવ-ઇન સર્ટિફિકેટને અવગણવું મકાનમાલિક માટે મોંઘુ સાબિત થઈ શકે છે. તેમના પર 20,000 રૂપિયાનો દંડ થઈ શકે છે. ઉત્તરાખંડમાં બનેલા યુસીસી કાયદામાં લિવ-ઇન રિલેશનશિપ અંગે આવી જોગવાઈ છે.
નવા નિયમો શું છે?
જો આપણે ઉત્તરાખંડની વાત કરીએ, તો લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા યુગલો માટે તેમના સંબંધોની નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત છે. ઉપરાંત, ભાડા કરાર સમયે મકાનમાલિકો માટે તેમના લિવ-ઇન રિલેશનશિપના પ્રમાણપત્રની ચકાસણી કરવી ફરજિયાત રહેશે. ભાડૂઆતોના લિવ-ઇન રજીસ્ટ્રેશન સર્ટિફિકેટની ચકાસણી કરવામાં નિષ્ફળતા પર 20,000 રૂપિયા સુધીનો દંડ થશે.
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) ના નિયમ 20(8)(c) હેઠળ, મકાનમાલિકોએ ખાતરી કરવી આવશ્યક છે કે લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા ભાડૂતો ભાડા કરાર કરતા પહેલા તેમનું લિવ-ઇન નોંધણી પ્રમાણપત્ર સબમિટ કરે.
એક મહિનાની અંદર નોંધણી ફરજિયાત છે
ઉત્તરાખંડમાં લિવ-ઇન રિલેશનશિપના નિયમો અનુસાર, પ્રેમાળ યુગલોએ 500 રૂપિયાની નોંધણી ફી ચૂકવવી પડશે. જો તેઓ એક મહિનાની અંદર નોંધણી નહીં કરાવે, તો તેમણે 1,000 રૂપિયા લેટ ફી ચૂકવવી પડશે. જો કોઈ કારણોસર તેમનો સંબંધ સમાપ્ત થાય છે, તો નોંધણી પ્રક્રિયા માટે 500 રૂપિયાનો વધારાનો ફી લેવામાં આવશે.
યુસીસીમાં લિવ-ઇન રિલેશનશિપ સંબંધિત કેટલીક બાબતો
- ભાડૂઆતોનું લિવ-ઇન રજીસ્ટ્રેશન ફરજિયાત છે અને જે મકાનમાલિકો રજીસ્ટ્રેશન વગર લિવ-ઇન કપલ્સ રાખે છે તેમને 20,000 રૂપિયાનો દંડ થઈ શકે છે.
- લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા યુગલો માટે નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત છે. જો દંપતી નોંધણી નહીં કરાવે, તો તેમને દંડ અને જેલ થઈ શકે છે.
- લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા યુગલોએ 500 રૂપિયાની નોંધણી ફી ચૂકવવી પડશે.